In juni 2006 werd er rood alarm geslaan in Chiapas. Kort daarna volgde de Zesde Verklaring van het Lacandonenwoud waarin de opzet van de Andere Campagne werd meegedeeld: : “Ons plan is om alle uithoeken van Mexico te bezoeken en nederige en eenvoudige mensen zoals wijzelf te ontmoeten. We gaan hun vragen hoe zij leven, waar ze voor strijden, wat ze vinden van de situatie waarin ons land zich bevindt en hoe we kunnen voorkomen dat we onder de voet gelopen worden”. De één jaar durende reis was een eerste stap, een soort verkenning. Marcos – ook Delegado Zero genoemd tijdens de Andere Campagne- bezocht Indianengemeenchappen, arbeiders, landbouwers om hun verhalen te horen en die te verspreiden in andere delen van het land. Bedoeling is dat iedereen de problematiek van los de abajo (die van beneden) kent. In een latere fase dat in februari 2007 aanvangt, zullen er verschillende Zapatisten-afgevaardigen gestuurd worden naar alle staten van Mexico om te zien hoe ze samen een plan kunnen uitwerken om de problemen op te lossen en om een nieuwe maatschappij desde abajo y desde la izquierda (van beneden uit en van links) op te bouwen en een nieuwe grondwet te vormen. Het is een projekt van lange adem die in 2009 af zou moeten zijn.

De geplande reis, dat aanvankelijk slechts 6 maanden zou duren, werd onderbroken door het tragedie van Atenco waar de politie enkele bloemverkopers hardhanding van de straten plukte, na een verbod om op straat koopwaar te verkopen. Het FPDT (Frente de Pueblos en Defensa de la Tierra) kwam hen te hulp en bezette met 200 mannen en vrouwen het centrum. De volgende dag kwamen 3000 politieagenten hen met traangas en knuppels verdrijven. Het liep uit op een gewelddadige actie, waarbij een 14 jarige jongen doodgeschoten werd door de politie, veel zwaargewonden vielen en meer dan 100 mensen opgepakt werden. Bovendien werden 32 vrouwen mishandeld en verkracht tijdens de rit van Atenco naar de gevangenis. Delegado Zero en de Andere Campagne, besloot toen in Atenco te blijven tot de politiek gevangenen zouden vrijgelaten worden.

In dezelfde lentemaand, mei, dook er ook sociaal onrust op in de stad Oaxaca, hoofdstad van de gelijknamige, verarmde staat in het Zuid-westen van Mexico. Ontevreden onderwijzers organiseerden een aanhoudende staking voor aangepaste lonen aan de verhoogde levenskosten en voor betere werkomstandigheden. In Oaxaca, net als in Chiapas en andere staten met grote rurale Indianenbevolking, hebben de onderwijzers dagelijks te doen met de plaastelijke racistische oligarchie en een een onderwijssysteem dat kampt met een groot tekort aan infrastructuur en middelen. Naar gewoonte, reageerde de goeverneur van Oaxaca met een massieve en dodende repressie wat meteen leidde tot steun aan de lerarenbeweging vanuit verschillende sectoren van de landbouwers-en Indianenbevolking. De verschillende groeperingen vormden samen de APPO (Volksvergadering van de Volkeren van Oaxaca) met als grootste eis het ontlag van Ulises Ruiz (van de populistisch rechtse Partij van de Institutionele Revolutie PRI).

De federale regering van (ex)president Vicente Fox (van de rechts-liberale Partij van Nationale Actie) beantwoordde het gebeuren met volledige steun aan Ruiz (PRI), iets wat meer en meer in vraag gesteld wordt – ook op parlementair niveau-, en zond federale strijdkrachten om de staat en stad van Oaxaca te “beveiligen”. Deze strategie had en heeft als doel zich te verzekeren van de steun van de PRI op nationaal niveau. De nieuw aangetreden president Felipe Calderón (PAN) nam op 1 december de macht in een klimaat van politieke en sociale onrust waarin zijn legitimiteit na de frauduleuze verkiezingen van juli sterk bevraagd wordt.
Ondanks de uitzonderlijke situatie sind juni 2006 gekenmerkt door het gewelddadig optreden van paramilitairen, moorden, sistematisch gebruik van verkrachting als verdrukkingsmiddel, honderden gewonden, verdwijningen, aanhoudingen, gefolterde gevangenen, heeft de burgerbeweging kunnen standhouden. Op 2 november vielen 45.000 federale politie-eenheden de Universitaire Radio binnen. Dit gaf aanstoot tot een ongekend verzet van de APPO, gesteund door de buurtbewoners, met als gevolg de terugtrekking van de federale strijdkrachten die er enkel in slaagden de Zocalo, het centrale plein, in beslag te nemen. Vier dagen later trokken 1 miljoen manifestanten door de straten van de stad met al seis de terugtrekking van de federale- en staatsstrijdkrachten en het onstlag van de gouveneur Ruiz..

Op 25 november hielden aanhangers en sympathisanten van de APPO een tweede manifestatie om een politieke verandering te eisen in de staat van Oaxaca. De manifestatie ontaarde in een confrontatie tussen de manifestanten, gewapend met stenen en deuren als schild, en de politie die hen met traangas, caoutchouc-kogels en volgens sommige met vuurwapens bestookte. Het geweld van het verzet verplichtte de leden van de APPO hun posten te verlaten (ook hun belangrijkste kampplaats aan het Santo Domingo klooster) en zich te schuilen in huizen van vrienden waar de politie tijdens de nacht binnenviel. Gedurende 15 dagen en nachten hield de Federale Preventieve Politie (PFP), gesteund door faschistische milities - ingehuurd door de omstreden gouverneur - een klopjacht op veronderstelde APPO-leden, ditmaal wel met vuurwapens. Tal van onschuldige burgers werden opgepakt, ontvoerd en gefolterd.

De door de overheid geplande terreur zal de APPO echter niet verhinderen door te gaan met de organisatie en voorbereiding van een nieuwe grondwet voor de Volkeren van Oaxaca. De grote solidariteitsmarsen en persberichten gaan steevast door. De kracht van de APPO zit hem in zijn pacifistisch, veelvoudig en autonoom karakter met een grote basis. De APPO stelt een brede politieke visie voor, los van de klassieke partijen, en doelt op een radicale verandering van de maatschappij. De praktijk van de directe actie tegen de vernietigende effecten van het neoliberalisme is terug te vinden in verschillende nieuwe sociale bewegingen doorheen gans Latijns-Amerika. Oaxaca is geen geïsoleerd geval. De verdrukking van sociale bewegingen, het geweld tegen vrouwen en de criminalisatie van migranten uit Centraal Amerika - van de noordelijke grens tot Chiapas-wijzen erop dat Mexico geen model van “democratische transitie" is, zoals de offíciële retoriek beweert, maar een model van autoritarisme, corruptie en onschendbaarheid.

De volkeren van Oaxaca zullen niet meer zwijgen. Grote kringen van de Mexicaanse maatschappij hebben begrip voor de eisen van de APPO en krijgen steun van allerlei nationale en internationale mensenrechtenorganisaties. De intergalactische (staat voor internationale) commissie van de EZLN roept alle aanhangers van de Zesde Verklaring van het Lacandoonwoud en alle sympathisanten van de Andere Campagne op om wererldwijd protestsacties te ondernemen ter solidariteit met het volk van Oaxaca.
De centrale eisen zijn de vrijlating van alle verdwenen slachoffers en van alle politiek gevangenen, alsook het onstlag van Ulises Ruiz, de terugtrekking van de federale strijdkrachten uit Oaxaca en bestraffing vanalle schuldigen aan foltering, verkrachting, verdwijning.

Link in het Nederlands met artikels over de Andere Campagne : www.narconews.com

(foto's John Gibler, Indymedia, Nueva Yord-
Narconews)