Belarus, Wit-Rusland, vroeger een deelstaat van de Sovjet-Unie, is vaste klant in de verslagen van Amnesty International en van de Commissie van de Normen. De regering steekt stokken in de wielen van degenen die een vrije vakbond willen oprichten, belet stakerspiketten en vakbondsvergaderingen en verbiedt stakers om buitenlandse financiële hulp te ontvangen.

Maar uit de verklaringen van de regering zou je kunnen afleiden dat “hun roebel gevallen is”. Meteen na de Conferentie van vorig jaar organiseerde de regering, samen met de IAO en alle sociale partners, een seminarie over de verdediging van vakbonden tegen discriminatie en in januari 2009 een nieuw tripartiete seminarie over de aanbevelingen van de Onderzoekscommissie van de IAO. Hieruit heeft de regering, weer in samenwerking met de IAO, een actieplan gedistilleerd ter verdediging van de vakbondsrechten. Een tripartite “Council for the Improvement of the Legislation in the Social and Labour Sphere” speelt hierbij een sleutelrol. In die Council werden de eerste akkoorden afgesloten.

De sociale partners uit Belarus bevestigen dit verhaal en erkennen de vooruitgang. Eindelijk, nu het voor de negende keer op de agenda van de Normencommissie staat.

Geen euforie, want ze beseffen dat een chronisch probleem zoals de vakbondsvrijheid in hun land, niet zo maar bij toverslag op te lossen is. Onafhankelijke vakbonden bevinden zich nog steeds in een gevarenzone. De standaardvoorwaarden om vrije vakbondsactiviteiten te ontwikkelen zijn nog niet gegarandeerd. De vakbonden hopen dat de politieke wil blijft bestaan, zodat, met de hulp van de IVV en de IAO, de lange weg naar volledige toepassing van de Conventie 87 zo snel mogelijk met succes wordt afgerond.

Ook van de andere regeringen krijgt Belarus krediet.

In de conclusies wordt de vooruitgang een belangrijk element genoemd in een nieuw proces, maar dat betekent niet dat er al sprake is van echte verbeteringen. Zo is er nog geen aanpassing van de spelregels betreffende de registratie van vakbonden en blijft buitenlandse financiële hulp (voorlopig?) verboden.

De commissie van de Normen moedigt de regering aan de inspanningen te verdubbelen in tripartiete overleg en met de hulp van de IAO. Ze stelt voor een boordtabel op te stellen om systematisch alle aangelegenheden, opgesomd door de onderzoekscommissie, te onderzoeken en er oplossingen voor uit te werken.

Maar het doet deugd dat, na jaren opboksen tegen een politieke onwil. De toon was dit jaar totaal verschillend van de voorgaande jaren. Een opsteker. Hopen dat we volgend geen koude douche krijgen!

Verslag van René Geybels, ABVV vertegenwoordiger in de normencommissie