Dorian Van der Brempt is directeur van het Vlaams-Nederlands Huis deBuren.

Enkele partijen maken er geen geheim van dat ze stevig willen snoeien in de cultuurmiddelen. Maakt u zich zorgen?

Dorian Van der Brempt: “Natuurlijk maak ik mij zorgen, juist omdat de sector zo kwetsbaar is. In Vlaanderen is er ongelooflijk veel talent aanwezig. Per vierkante kilometer hebben we het grootste aantal kunstenaars met naam en faam. Dat is niet het gevolg van een subsidiebeleid, maar wel van het feit dat er een vrijplaats werd gecreëerd, waar vele bloemen kunnen bloeien. Dat is enorm belangrijk.”

“Ik maak mij ook zorgen omdat wij in moeilijke economische tijden zitten. Er wordt te veel de nadruk gelegd op het belang van koopkracht, terwijl men het ook wel eens zou mogen hebben over de ‘verbeeldingskracht’. Cultuur is een zeer belangrijke vitamine in tijden van vergrijzing. Wij moeten straks ouderen hebben die kunnen terugblikken op mooie herinneringen. Ik denk dat cultuur een manier is om ervoor te zorgen dat de mensen die straks allemaal meer dan 100 jaar worden, geen verschrikkelijk vervelende, zeurende, kwaaie, ex-hardwerkende Vlamingen worden. Stel je een Dedecker van 110 voor die moet verzorgd worden. Je moet zorgen dat men kan terugblikken naar mooie concerten, naar toffe gelezen boeken, naar fantastische theatervoorstellingen. Zaken die men zich tot de laatste snik kunnen herinneren.”

“In Vlaanderen wordt slordig omgesprongen met het erfgoed. Zelfs hevige flaminganten kennen hun geschiedenis niet. Een volk zonder verleden is nochtans een volk zonder toekomst.”

Zal het participatiediscours samen met Anciaux verdwijnen?

"Dat zal wel altijd blijven bestaan. Neem Herman Schuermans . Dat is ook participatie, maar je moet er wel voor betalen. Schuermans zal u zeggen dat hij gezelligheid verkoopt. Dat hij er ondertussen schatrijk mee wordt, is omdat men zo onnozel is om daar zo veel geld voor te betalen. Wij hebben allemaal zin in ‘gemeenschap’. Mensen houden van mensen. Zelfs als er een accident is, is er een kijkfile.”

Heeft u stemadvies voor de kunstminnende kiezer?

“Stem zeker niet voor het Vlaams Belang of Lijst Dedecker. Dat is het enige advies dat ik aan de kunstminnende kiezer kan geven, omdat ik bij alle andere partijen elementen zie die goed zijn voor cultuur. Bij LDD en Vlaams Belang zie ik die niet."

“LDD wil subsidies laten afhangen van het aantal verkochte toegangstickets. Dat is populistisme. Laat je een kind kiezen tussen McDonalds en de groentenwinkel? Als VRT of VTM morgen beslissen om de nieuwslezeressen naakt te laten presenteren, zoals men dat in Moskou heeft gedaan, dan gaat dat journaal een enorme kijkdichtheid hebben. Moeten we daar uit afleiden dat dat het beste journaal is?”

“Ik wil trouwens ook nog pleiten voor een minister die zowel cultuur als media onder zijn bevoegdheden telt. Die minister zou best ook minister voor communautaire zaken worden en dus bevoegd zijn voor de relatie tussen de gemeenschappen. Misschien dat die culturele diplomatie ons uit het communautaire moeras kan leiden.”

Dominique Willaert is artistiek coördinator van Victoria Deluxe, een “sociaal-artistiek werkplatform binnen de stedelijke context van Gent”

Enkele partijen maken er geen geheim van dat ze stevig willen snoeien in de cultuurmiddelen. Maakt u zich zorgen?

Dominique Willaert: “Ik hou wel een beetje mijn hart vast. Anciaux heeft het nog zo slecht niet gedaan. Zeer goed zelfs als je vergelijkt met waar de cultuur- en kunstsector vandaan komt. De cultuursector is een beetje hypocriet. Het is ‘bon ton’ om Anciaux af te schieten, maar hij heeft het cultuurbudget wel serieus doen stijgen. Hij zou te veel nadruk gelegd hebben op participatie en interculturaliteit. Maar als je nu een analyse maakt van de sector, moet je besluiten dat dat eigenlijk niet klopt. Er zijn zeer veel middelen naar de autonome kunst gegaan. Hij heeft wel geprobeerd om wat meer het accent te leggen op het maatschappelijke belang van de kunsten, maar om eerlijk te zijn, de kunstsector is vrij autonoom gebleven.”

“VLD'er Herman Schuermans is het ergste dat ons kan overkomen. Als Open VLD en LDD in de Vlaamse regering geraken, komt er een commerciële en economische benadering van kunst. Daar hebben we wat schrik voor. Wij willen liever niet dat het cultuurbeleid die richting uit gaat. De kwaliteit en het belang van kunst kan je niet altijd gaan afmeten aan de publieksopkomst.”

Zal het participatiediscours samen met Anciaux verdwijnen?

“Het begrip zal volgens mij niet verdwijnen, maar het gaat een andere invulling krijgen. Het zal ook wat minder pragmatisch gehanteerd worden dan bij Anciaux. Men zwijgt er nu bewust een beetje over, omdat het veelvuldig gebruik van het begrip aversie oproept. Maar als CD&V terug in de Vlaamse regering zit, zal die partij het begrip zelf wel opnieuw hoog in het vaandel dragen. Ze hechten belang aan alles wat met sociaal-cultureel werk te maken heeft. Denk aan de volkshogescholen. En een deel van de sector staat ook zelf achter de idee om meer participatief te werken.”

Heeft u stemadvies voor de kunstminnende kiezer?

“Ik ben bang van de commercialisering van kunst en cultuur. De klassieke linkse partijen - SP.A, Groen! en PVDA – zien in kunst en cultuur toch nog altijd iets dat kan zorgen voor volksverheffing.
De commercialisering voel je langs alle kanten. De tax shelter is een voorbeeld van een goede manier om samen te werken, alhoewel je ook daar vragen bij kan stellen. Maar bij een commercialisering van de kunst à la Joop Van den Ende (een Nederlandse mediamagnaat, red.), worden kunstenaars, dansers en acteurs gereduceerd tot goedkope arbeidskrachten die veel geld moeten opleveren. In beoordelingscommissies verwijzen ze dan ook onterecht naar dat voorbeeld. Ik heb er niets op tegen dat musicals subsidies krijgen. Maar hoeveel winst gaat er naar de makers en hoeveel naar het bedrijf?”

Marc Steens is coördinator van Clubcircuit vzw, de koepel van negen Vlaamse onafhankelijke muziekclubs en concertorganisatoren.

Enkele partijen maken er geen geheim van dat ze stevig willen snoeien in de cultuurmiddelen. Maakt u zich zorgen?

Marc Steens: “Wij maken ons niet echt zorgen, maar we kijken wel met argusogen toe. Anciaux heeft de afgelopen jaren veel kritiek gekregen. Soms was dat terecht, maar we mogen niet vergeten dat de middelen voor cultuur dankzij hem gevoelig gestegen zijn. Jammer genoeg is de inhaalbeweging voor de muziekclubs zeker nog niet voltooid. Een gemiddelde muziekclub moet het met veel minder personeel doen dan andere kunstencentra of vergelijkbare instellingen. We hopen dat de opvolger van Anciaux daar oren zal naar hebben.”

Zal het participatiediscours samen met Anciaux verdwijnen?

“Ik denk wel dat het participatiediscours voor een stuk zal verdwijnen. Het heeft nochtans zeker zijn waarde en we willen daar in de toekomst ook verder aandacht aan schenken. Bij ons vertaalt zich dat in twee dingen. Enerzijds in een zo laag mogelijke ticketprijs om de drempel zo laag mogelijk te houden. 10 à 12 euro is een rechtvaardige prijs. Anderzijds in het kansen bieden aan jonge groepen en opkomend talent om zo ook de diversiteit te bewaren in het landschap.”

Heeft u stemadvies voor de kunstminnende kiezer?

“Ik zou oproepen om de partijstandpunten goed na te pluizen, om te kijken wat de partijen precies van plan zijn. We kunnen ons voor een groot stuk vinden in het cultuurprogramma van Groen! en SP.A. Geen afbouw van de middelen dus. Bij ons is het systeem van gemengde financiering al van toepassing. Een aantal van onze clubs draaien op 60 à 75% eigen middelen. Maar je moet ook laten voor kwetsbare kunstuitingen en dat missen we wat bij Open VLD. Als je enkel mikt op de grote, prestigieuze projecten, komt de diversiteit in het gedrang. Ook kwetsbare initiatieven moet je voldoende ondersteuning geven.”

“Ook het voorstel van LDD om subsidies te laten afhangen van het aantal verkochte entreekaartjes keuren we om dezelfde redenen af. Zo ga je overal dezelfde eenheidsworst krijgen en zal je telkens dezelfde groepen zien terugkeren, namelijk de groepen die veel volk lokken. Niemand zal nog durven risico’s te nemen in de programmatie. Als iedereen op veilig gaat spelen, zal de vernieuwing op een bepaald moment helemaal stil vallen.”