Jan Hertogen01 november 2008 – 15:02

Professor Pacolet bracht een boeiend verhaal met accurate en soms wat gedateerde gegevens (niet iedereen binnen administraties volgt de ‘evidence') van de zich toch wel ontwikkelende Thuiszorg in Vlaanderen, en in mindere mate Wallonië en het absoluut achterblijvend Brussel. Dat de Brusselaar over het algemeen klein behuist is en op 40 m2 moeilijk nog een hulpverlener kan verdragen werd door Dr. Milan Roex van Brussel kleurrijk aangebracht maar dat kon moeilijk de globale achterstand van Brussel in de ontwikkeling van de thuiszorg verklaren. De residentiële zorg is manifest aanwezig in Brussel, vooral ook omdat vanuit de rand in Brussel (institutioneel) oud geworden wordt. Na decennialange stadsvlucht naar de rand toch waardig sterven in Brussel.

Ook de Limburgers zaten met een dubbel gevoel: een hoog ontwikkelde thuiszorg en een residentiële zorg die een goed stuk onder de voorziene norm ligt. Wat was nu oorzaak en wat gevolg, en leerde dat iets voor de andere regio’s. Zaak was dat in Limburg méér mensen dan elders door beide systemen geholpen werden en dat ze het uiteindelijk toch duurder uitkwam dan in andere provincies. Maar hoe dan ook, de lichte achteruitgang die de thuiszorg vanaf 2004 tot paniek van de thuisverpleging vaststelde was eerder een demografische dip dan een verminderde behoefte of overheidsinteresse of een massale vlucht naar ‘de zelfstandige vergleegsters’. De financiering van de thuisverpleging gebeurt met een open enveloppe, dwz volgens de behoefte. En de laatste jaren is er dus een zich alsmaar verder doorzettende groei, zowel voor de thuisverpleging als de gezinszorg, die soms meer moeite hadden met onderlinge concurrentie dan met de ontwikkeling van de eigen dienstverlening. Maar met de vergrijzing in het verschiet en het binnenzuilse bluswerk zijn mede door het degelijke onderzoekswerk, de plooien, toch voor het oog van de wereld, gladgestreken.

En de dienstencheques, kan mevrouw Bode van de Vlaamse Vereniging van Diensten voor Gezinszorg daar iets over zeggen, zo kwam de moderator tussen. Er is de thuisondersteunende hulp en de thuiszorgondersteunde hulp zo stelde Bode, het een voor de hardwerkende Vlamingen, het ander voor de thuiszorgbehoeftige Vlamingen en als de financiering beschikbaar is om te substitueren, dan doen we dat gewoon. Maar pas op, de behoefte aan gezinshulp komt weer onder druk ook al heeft Minister Vanacker voor het eerst sinds jaren de voorziene 4% budgetgroei toegekend de laatste twee jaar. Jef Pacolet stelt evenwel vast dat er geen enkele administratieve of statistische registratie is van dit almaar belangrijker worden fenomeen van de dienstencheques, die nu al meer overheids- en sociale zekerheidsgeld in beslag neemt dan de gehele thuisverpleging in gans België samen, zo bleek later uit de speech van Minister Onckelinx, 1 miljard e voor Thuisverplegfing, 1,3 miljard voor de dienstencheques (berekening npdata).

Een volledige bespreking van studiedag en het rapport is hier niet aan de orde. Het rapport “Is de thuiszorg onderontwikkeld” kan besteld worden bij het HIVA: http://www.hiva.be/publicatie_detail.php?id=3054&option=detail

Ri De Ridder, oud-kabinetsmedewerker maar nu Directeur-Generaal van het RIZIV bracht de speech van Minister Onkelinx naar voor. Tot enige consternatie van de aannwezigen kondigde hij namens de minister de ten grave draging aan van de A2 verpleegkundige aan, alleen bachelors zouden nog als verpleegkundige erkend worden en de bestaande gebrevetteerde en gediplomeerde verpleegkundigen zouden hun rechten behouden. Maar niemand in de zaal die een kick gaf. Er werken nochtans heel wat gediplomeerde verpleegkundigen in de thuiszorgdiensten en een afschaffing van deze toegang tot het verpleegkundig beroep zou de hele thuisverpleging en ouderenzorg op de helling zetten. Ri De Ridder, hierop achteraf aangesproken, kon enkele meedelen dat hij zich niet met dit dossier bezig hield en dat hij enkel gevraagd was, als, de boodschap Minister Onkelinx voor te lezen. En die was wat ze was.

Ook op deze voorstellingsnamiddag in het prestigieuze Huis van Chièvres in het Begijnhof van Leuven, na een Broodjeslunch in de Faculty club was geen enkele vertegenwoordiging van de vakbond, van welke kleur ook te, bekennen. Wie de kennis laat schieten, doet dat op een gegeven moment ook met de mensen.

Jan Hertogen, socioloog