[Opinie] “Working Poor” in opmars

KoenCalliauw13 oktober 2008 – 10:28

Antwerpen -- “100.000 euro voor lentekleedje !”, blokletterde Gazet van Antwerpen. Niet voor een jurkje uit de Aldi, wel voor de totale heraanleg van het Astridplein, aan het Centraal Station. In de buurt leeft de hitsige stationswijk waar kortstondige passies al eens op bloedvergieten eindigen, zoals rond elk Vlaams station. De “rafelige rand”. Wat verder pronken chique dames op hun retour op de terrasjes van De Keyserlei. Niets op tegen dat de Stad het plein wat kleur wil geven. Maar… er is stront aan de knikker. Zowel de vereniging van middenstanders UNIZO als het stedelijk beleid hebben bijzondere ideeën over “proper en fris”. In hun obsessie inzake “overlast” gaan ze uit de bocht. Hondenpoep, nachtlawaai, sluikstort,…Bon, daar wordt terecht tegen opgetreden. Tijdens mijn bezoeken aan de DDR moest ik ook geen sigaretten peuk op het voetpad gooien, of ik had de “Volkspolizei” aan mijn broek. Maar “visuele overlast”?

De opgedirkte dames op De Keyserlei, in een walm van parfum, hebben hun charme. Rijkdom stinkt. Ook armoede ruik je. Naast de Zoo ingang op het Astridplein verdelen de vrijwilliger Dominique en zijn vrienden al lange tijd brood en koeken aan de armste. Ze krijgen dat voedsel dagelijks van een twintigtal bakkers. Niet alleen daklozen en “junks” staan in twee shiften aan te schuiven. Steeds meer zie je er “working poor”. Mensen met een laagbetaalde job die in de armoede verzinken. Ouderen met een klein pensioen, mensen met een uitkering onder de rand van de armoede. Die in deze crisistijd elke euro cent omdraaien en voor wie één of meer gratis broden van 1,75 euro meegenomen is. Het “zootje” dat in zon en regen op het binnenkort in een lentekleedje gestoken plein staat aan te schuiven is er te veel aan, “visuele overlast”. Armoede “vervuilt”… De allerarmste werpen een smet op deze “welvaartmaatschappij”. Zij heten schuldig. Niet de frauderende bankiers die de wereldwijde economische crisis veroorzaken.

Uit mijn tijd bij Agalev ken ik de vlotte jongen Tom Meeuws. Hij maakte als stedelijk ambtenaar “de blitz”. Zijn steile opgang startte bij Groen! en Schepen Chantal Pauwels, toen daar “the sky the limit” was. Nadien belandde hij bij Schepen Dirk Grootjans (VLD) waar Tom mocht ruiken aan het boeiende thema “Integrale Veiligheidszorg” en mee het “Stadsplan Veilig” en de discriminerende “huis-aan-huis-controles” in elkaar stak. Die controles liggen nog steeds ter betwisting bij de Raad van State. Mijn groene vriend Tom was niet meer te stoppen. Nu is hij Directeur “Integrale Veiligheid” en een rechterhand van Burgemeester Patrick Janssens (sp.a). Zijn kleur en visie evolueerden van groen naar bruin. Hij misbruikt de GAS (“Gemeentelijke Administratieve Sancties”) geestdriftig tegen armen en tegen het recht op vrije meningsuiting. In opdracht van zijn baas, “de Patrick”. Hij verloor onlangs een proces tegen het DAK.( http://www.indymedia.be/nl/node/28254 - “Antwerps “uitschot” wint proces tegen Stad”.)

“Zonder poes pas !”

Tom Meeuws: “ De spanning tussen arm en rijk, nooddruft en welstand, zal alleen maar toenemen en daarmee de vraag naar ordehandhaving en overlastbeteugeling. Het is onze overtuiging dat die spagaat almaar meer zal vragen van een lenige overheid die bereid is om overlast zonder veel poespas aan te pakken”. Deze groene veiligheids filosoof stelt dus armoede gelijk aan criminaliteit en wil de “overlast” die armoede volgens hem is, kordaat aanpakken. Het slachtoffer moet bloeden, niet de veroorzaker. Ik had het “genoegen” Tom Meeuws én enkele verantwoordelijken van het OCMW een paar weken geleden uitgebreid te spreken in ’t Klooster, een “kraakpand” van het Daklozen Aktie Komitee (DAK) achter de Zoo. Waarom een hulpverleningsorganisatie als het OCMW samen met een veredelde politieman? Omdat die combinatie perfect past in de idee dat armoede “zonder poespas” dient aangepakt te worden. Waarover ging het? Over “visuele overlast”. Meeuws trachtte het DAK er van te overtuigen die “visuele overlast” met hun broden op het Astridplein een km verder, in ’t Klooster, binnen te pakken. Weggestoken uit het zicht van UNIZO en de massa’s treinreizigers, die best niet weten wat “nooddruft” betekend. Hij trachtte het autonome DAK te corrumpteren. De Directeur “Integrale Veiligheid” kon inpakken.

Op vrijdag 17 en zaterdag 18 oktober wordt op het Astridplein een opmerkelijke actie tegen de toenemende armoede en de nijpende woningnood gevoerd. Ze kadert in een Belgisch initiatief van het “Ministerie van de Woncrisis” in het “kraakpand” van de Koningstraat, Rue Royale 123 te Brussel. In Antwerpen zijn ondermeer het ACW, het DAK, De 8, Samenlevingsopbouw, StRatengeneraal, A!A (“Antwerpen In Actie) ,Basta!,…de motor. Jaarlijks is 17 oktober de internationale “Dag van Verzet tegen de Extreme Armoede”. Deze dag van verzet, werd een gerecupereerde traditie waar plaatselijke notabelen het hoge woord voerden en de armen hun liedje mochten zingen. Dat verandert, de oorspronkelijke strijdvaardigheid wint het. Het recht op wonen staat centraal. Het aantal daklozen, ook alleenstaande vrouwen met kinderen, neemt toe. Opvangmogelijkheden zijn er amper. Vrijwilligersinitiatieven als “de 123” in Brussel en het DAK in Antwerpen trachten de leemtes te vullen. Dat speelt zich allemaal ver af van het bed van de burgers met nog een normaal inkomen. In plaats van in Antwerpen het Astridplein over te laten aan hen die het nog goed hebben en de “visuele overlast” ergens weg te steken, nemen op 17 en 18 oktober de armen dat plein in bezit. Er wordt een tentenkamp opgebouwd. Het idee komt uit Parijs, waar daklozen in tentjes actie voerden naast de Seine. Later gebeurde dat in Charleroi aan de Maas. In elke tent zal een aspect van armoede aan bod komen. ’s Nachts wordt er geslapen. Er is een podium voor muziekgroepen, voor getuigenissen, voor korte toespraken. Een “speakers corn”.

Huren stegen met 25%

De mondiale financiële en economische crisis neemt pas een start. Het is geen doemdenken te verwachten dat de “working poor” die aanschuiven voor een gratis brood in aantal zullen toenemen. De gemiddelde huurprijs in de provincie Antwerpen bedroeg vorig jaar 560 euro, ongeveer 25.000 fr. In één jaar steeg deze met 7%. In vijf jaar met liefst 25%. Dat is iets meer dan het gemiddelde in de rest van het land. Steeds meer “working poor” overleven in “studio’s”.Goedkopere piepkleine koten, te herkennen aan de deuren met 35 belletjes. Ook de sociale huurders zijn de pineut. Ik red het amper in een sociale woning met een pensioen van 878,48 euro. Hoe doet een alleenstaande dat met een “leefloon” van 711,56 euro in een privé appartement? Geen eten? Geen huisarts? PASH (Platform Antwerpse Sociale Huurders): “ Met het nieuwe sociale huurbesluit wordt de huur ook bepaald door de marktwaarde op de private markt. We vrezen een gevoelige stijging van de huur. We vragen een bevriezing van de huren”. De kloof tussen arm en minder arm wordt in negatieve zin kleiner. Of beter gezegd: de totale massa aan armen wordt groter. Het is de hoogste tijd dat de arbeidersorganisaties, alle vakbonden, dat inzien en niet slechts op papier hun solidariteit met de armste betuigen. Veel van hun leden glijden af in de richting van de actievoerders met hun tentjes op het Astridplein. De armen en hun organisaties heten je er welkom. Ze zijn zelfbewust en trots. “Een woning voor ‘A’ llen !

Lees van advocaat Edith Flamand “Misbruik van “GAS”-wet tegen openbare actie”. http://www.progresslaw.net .(Naar publicaties, nieuwsbrieven (4), “GAS en actievoeren”.)

Lees http://www.wooncrisis.be .

Lees http://frontsdf.be . ( Kies taal).

Lees http://www.daklozenaktiekomitee.be .(Met de platformtekst van “Een woning voor ‘A’ llen !” ).