Marc-Antoon27 juni 2007 – 17:36

In de Beursschouwburg, waar straks Rap for Free Speech doorgaat, maakten een aantal vertegenwoordigers van NGO's en mensenrechtenverenigingen vanmorgen duidelijk welke gevaren er volgens hen zoal dreigen. Kop van jut waren onder meer de antiterrorismewet, de tendens om de bevoegdheden van de politie- en inlichtingendiensten uit te breiden, en het misbruik dat gemaakt wordt van artikel 322 uit het Strafwetboek.

Bendevorming?
Artikel 322 van het Strafwetboek gaat over niks minder dan bendevorming. Recent werd het ingezet tegen Greenpeace, na een klacht van energiereus Electrabel. Ook journalist Douglas De Coninck wordt van bendevorming beschuldigd. Volledig naast de kwestie en buiten proportie, aldus de betrokkenen. Douglas De Coninck doet niets anders dan het recht van de journalist op bronnengeheim uitoefenen. En Greenpeace had onder de slogan 'Electrabel, het is jouw energie die vervuilt' gewoon een klassieke actie gevoerd (meer daarover hier).

Peter De Smet, algemeen directeur van Greenpeace: “We zijn verbaasd dat een onderzoeksrechter dergelijke beschuldigingen serieus neemt en er onderzoeksdaden aan koppelt. We kregen een huiszoeking over de vloer en onze server werd in beslag genomen. Echt traumatiserend.” Een veroordeling kan leiden tot zware gevangenisstraffen en tot de ontbinding van de organisatie.

Terrorisme?
Een ander probleem is de Belgische anti-terrorismewetgeving. Daniel Flinker van CLEA (Comité pour la liberté d'expression et d'association) stond stil bij de ontsporingen waartoe die wet kan leiden – en al heeft geleid, in het bijzonder in de zaak Bahar Kimyongür. “Met de oorlog tegen het terrorisme wordt alles mogelijk,” waarschuwt hij. Maar het succes van het Platform – al meer dan 150 organisaties van diverse pluimage ondertekenden de oproep – is alvast een goed teken. “De militanten beseffen dat ze front moeten vormen,” stelt hij vast.

Manuel Lambert van de Franstalige Mensenrechtenliga kaderde het probleem in de bredere, internationale context van de zgn. oorlog tegen het terrorisme. “Overal gebruiken staten het terrorisme als excuus om liberticide maatregelen te nemen,” aldus Lambert. “Ook in België worden sinds 11 september de fundamentele principes van de strafwet en de rechtspraak steeds meer op de helling gezet.” Steeds vaker wordt op verdachten een uitzonderingsregime toegepast, legt hij uit. Vóór het proces, via speciale onderzoeksmethodes; tijdens het proces, zoals gebeurde bij Bahar Kimyongür; na het proces, door ze een zwaarder gevangenisregime te geven. “Het risico is dat deze uitzonderingen de norm kunnen worden,” waarschuwt hij.

“Terrorisme mag geen excuus zijn,” zei ook Ludo De Brabander van Vrede, die namens het Platform voor Vrije Meningsuiting de persconferentie voorzat. Hij herinnerde eraan dat het Strafwetboek al voldoende toelaat om terroristische misdrijven te bestraffen en te vervolgen, en dat het 'nut' van speciale antiterrorismewetten dus in vraag gesteld kan worden.

Maatregelen
Het Platform eist van de volgende regering dat ze iets aan de situatie doet. “We denken dat het tijd is voor een openhartig publiek en parlementair debat over onze fundamentele grondrechten en wat hen bedreigt. Van de nieuwe regering willen we duidelijke maatregelen om het recht op actie en vrije meningsuiting beter te garanderen,” besloot Ludo De Brabander. De eisen van het Platform werden overgemaakt aan informateur Didier Reynders.