Ramspoed over Palestina, Het Palestijnse vluchtelingenvraagstuk en de transferideologie

Astrid Essed04 juni 2007 – 06:40

Niet alleen zijn de oorzaken van de Palestijnse vluchtelingenstroom in de oorlog tussen de nieuw-ontstane Staat Israel en de legers van enkele Arabische landen in 1948, gelegen in de vlucht voor het oorlogsgeweld, eveneens is er sprake geweest van doelbewuste verdrijving, waarbij de ideeen hiervoor reeds teruggingen naar het begin van de 20ste eeuw

Geachte Redactie en lezers van Indymedia-Belgie,

Deze week wordt herdacht, dat het 40 jaar geleden is, dat het Israelische leger in de juni-oorlog o.a. de huidige Palestijnse gebieden [de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook en Oost-Jeruzalem] veroverde en sindsdien bezet heeft gehouden, ondanks de dd 1967 tot stand gekomen VN Veiligheidsraadsresolutie, die Israel opriep, de in de juni-oorlog veroverde gebieden [waartoe behalve de Palestijnse, ook de Syrische Golanhoogte en een deel van de aan Egypte behorende Sinaiwoestijn behoorde]

Eveneens wordt dit jaar herdacht, dat het 60 jaar geleden is [dd december 1947], dat volgens het VN Verdeelplan voor Palestina, VN resolutie 181 werd aangenomen, waarbij de aanvankelijk Turks-Ottomaanse kolonie Palestina en sinds 1922 Brits Mandaatgebied, met als historisch-autochtone bevolking de Arabische Palestijnen, werd verdeeld in een Joods en Arabisch deel

Volgend jaar dan wordt herdacht [voor anderen ''gevierd''], dat dd mei 1948, de Israelisch-zionistische politicus D Ben Goerion eenzijdig de Staat Israel uitriep, waarop een oorlog met een aantal omringende Arabische landen uitbrak

Een van de meest tragische gevolgen van deze oorlog was, naast de vernietiging van meer van 500 Arabische dorpen [zie The Etnic Cleansing van de Israelische prof I Pappe], de Palestijnse vluchtelingenstroom van meer dan 750.000 mensen, van wie een deel was gevlucht voor het oorlogsgeweld en een deel verdreven door toenmalige Israelisch-zionistische milities

In onderstaande belicht ik niet alleen hun tragiek, maar eveneens het feit, dat deze verdrijving geen ad hoc tot stand gekomen beslissing tot een oorlogsmisdaad was, maar was gebaseerd op ideologisch-politieke standpunten van leidinggevende zionistische voormannen, die teruggaan tot het begin van de 20 eeuw

De 40-60 herdenking
Waard om bij stil te staan

Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam

P/S Dit artikel is eveneens gepubliceerd in het juni-nummer van de Uitpers [www.uitpers.be]

Rampspoed over Palestina
Het Palestijnse vluchtelingenvraagstuk en de transferideologie

"The Arabs will have to go, but one needs an opportune moment for making it happen, such as a war."
Onderdeel van een brief van de Israëlisch-zionistische politicus David Ben Goerion aan zijn zoon, dd 1937

VN AV resolutie 194 (III), pararaaf 11,

De Algemene Vergadering......
........................................

´´Besluit dat vluchtelingen die naar hun huizen wensen terug te keren en met hun buren in vrede willen leven daartoe in staat gesteld moeten worden zodra dit te verwezenlijken is, en dat door de verantwoordelijke regeringen of overheden, krachtens volkenrechtelijke beginselen of krachtens billijkheid, schadevergoeding betaald moet worden voor eigendom van hen die ervoor kiezen niet terug te keren, alsmede voor eigendom dat verloren is gegaan of is beschadigd.
Draagt de Verzoeningscommissie op zorg te dragen voor de repatriëring, hervestiging en voor de economische en sociale rehabilitatie van de vluchtelingen en voor het uitbetalen van schadevergoeding ...´´

Niets is zo deerniswekkend als stoeten vluchtelingen, die, vluchtend voor het oorlogsgeweld of regelrecht verdreven, zich moeizaam voortbewegen, een vaak onzekere toekomst tegemoet
Dergelijke beelden zijn vrijwel dagelijks op de TV te zien en hechten zich vast op het netvlies

A Vluchtelingen en militaire oorlogshandelingen:

Weinig foto’s of archiefbeelden zijn echter te zien van Palestijnse vluchtelingen, die dit zelfde lot beschoren was, aan de vooravond van de door de Israëlisch/zionistische politicus David Ben Goerion eenzijdig (1) uitgeroepen Staat Israël en in de hierop volgende militaire confrontaties tussen de Israëlisch/zionistische troepen en milities (respectievelijk de Hagana en Palmach en de terreurgroepen de Irgoen en Stern) enerzijds en de troepen van enkele Arabische landen anderszijds.

Overigens moet men zich, in tegenstelling tot de propaganda uit pro/Israëlkringen, geen indrukwekkende voorstelling maken van die Arabische troepen (voornamelijk afkomstig uit Trans-Jordanië, het huidige Jordanië, Egypte en Syrië), aangezien het hier landen betrof, die sinds kort onafhankelijk waren geworden (daarvoor staand onder Brits, respectievelijk Frans gezag) en nog geen uitgebreid leger konden genereren, terwijl de Israëlisch/zionistische troepen, hetzij door eigen inspanningen, hetzij door Britse militaire training, goed tot zeer goed bewapend waren. Bovendien waren de Arabische troepeneenheden door onderlinge tegenstellingen niet eensgezind

Het verloop van de militaire confrontatie tussen de Israëlisch/zionistische troepen en de Arabische is bekend. De oorlog werd niet alleen gewonnen door de Israëlische troepen, daarenboven bezette Israël 20 procent van het volgens VN Verdeelplan (aangenomen onder VN resolutie 181, dd december 1947) aan de Arabieren toegekende grondgebied, terwijl het resterende, ingekorte Arabische grondgebied werd bezet door respectievelijk Trans-Jordanië (de huidige Westbank) en Egypte (het huidige Gaza-gebied).

Jeruzalem, dat volgens het VN Verdeelplan een internationaal karakter zou dragen, werd gedeeltelijk bezet door de pas uitgeroepen Staat Israël [West-Jeruzalem], gedeeltelijk door het toenmalige Trans-Jordanië [Oost-Jeruzalem].

B Humanitaire tol van de oorlog

De humanitaire tol van deze oorlog was, met name aan Palestijns-Arabische kant, zeer hoog.
Hoewel toegegeven dient te worden, dat aan beide kanten oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen hebben plaatsgehad [2], hebben een aantal door Israëlische terreurgroepen aangerichte massaslachtingen in Arabische dorpen, nog afgezien van het gruwelijke karakter, grote gevolgen gehad voor de Palestijns/Arabische autochtone bevolking in het toenmalige Palestina (waarvan een deel in mei 1948, zoals reeds vermeld, eenzijdig was uitgeroepen tot de Staat Israël).
De beruchtste was de massaslachting in het Arabische dorp Deir Yassin in de nacht van 9 op 10 april 1948, waarbij tussen de 100 en 120 Palestijns/Arabische burgers om het leven zijn gebracht. De hiervoor verantwoordelijken, die overigens nooit zijn berecht, waren eenheden van de Israëlische terreurgroepen Irgoen en Stern (met medeweten van het reguliere leger de Hagana, die later iedere verantwoordelijkheid zou ontkennen), met als commandanten de latere Israëlische premiers Begin en Shamir.

De Israëlische premier Begin heeft zelfs in zijn boek "The Revolt" beweerd, dat zonder de "overwinning" (zijn woorden) op Deir Yassin, de Staat Israël wellicht niet zou zijn gesticht [3]. Hoewel deze uitspraak zou kunnen wijzen op het gruwelijk-intimiderende effect hiervan op de Palestijnse burgerbevolking, zonder dat er sprake was van een vooropgezet plan, met een dergelijke massaslachting de vlucht van de Palestijnen te bewerkstelligen, is deze wel geuit door een van de verantwoordelijke commandanten, hetgeen de sterke indruk wekt, dat er sprake geweest is van een welbewuste planning tot intimidatie.

Eveneens werden in deze oorlog 400 (Prof Ilan Pappe noemt zelfs een aantal van 531) Arabische dorpen vernietigd.

C Oogmerken van Plan Dalet en andere Israëlische militaire operaties:

Hoewel ik echter niet zover zal gaan om te beweren, dat de massaslachtingen bewust zijn uitgevoerd met als doel, de Arabische bevolking op de vlucht te jagen ¨(al zijn daarvoor wel aanwijzingen, zoals de bovengenoemde uitspraak van premier Begin en andere Israëlische politici en legerleiders) kan wel met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid gesteld worden, dat Plan Dalet (de tussen 1 april en 15 mei 1948 uitgevoerde legeroperaties, dus aan de vooravond van het uitroepen van de Staat Israël) als bewuste doelstelling had de bezetting van niet aan de Joden toegekend grondgebied en de vernietiging van Arabische dorpen en steden.

Ik citeer tav die bezetting de ´´inleiding´´ tot Plan Dalet

´´a) "The objective of this plan is to gain control of the areas of the Hebrew state and defend its borders. It also aims at gaining control of the areas of Jewish settlements and concentration which are located outside the borders (of the Hebrew state) against regular, semi-regular, and small forces operating from bases outside or inside the state.´´

Tav de bewuste vernietiging van Arabische steden en dorpen citeer ik Section B van het Plan

´´Destruction of villages (setting fire to, blowing up, and planting mines in the debris), especially those population centers which are difficult to control continuously. ... Mounting search and control operations according to the following guidelines: encirclement of the village and conducting a search inside it. In the event of resistance, the armed force must be destroyed and the population expelled outside the borders of the state. ´´

Ook de latere Israëlische militaire operaties borduurden voort op het rouwkleed van militaire aanvallen op Palestijnse dorpen en de bezetting van zoveel mogelijk niet aan de Joden toegekend gebied.

D Vluchtelingenstroom:

Het behoeft geen verbazing, te wekken, dat ten gevolge van deze door de zionistische legers gevoerde vuile oorlog, een grote Palestijnse vluchtelingenstroom op gang kwam, in de vorm van een impliciete of expliciete verdrijving van meer dan 750.000 Arabische Palestijnen

Impliciete verdrijving geschiedde door het vluchten, uit angst voor de herhaling van nieuwe massaslachtingen (in die zin werkten dezen, waarvan Deir Yassin er slechts een uit een reeks was, op huiveringwekkende wijze intimiderend), expliciet door regelrechte verdrijving van huis en haard, door het Israëlische reguliere leger of terreurgroepen. Meer dan 750.000 Arabische Palestijnen werden van deze Israëlisch/zionistische militaire terreuroperaties het slachtoffer.
Niet alleen bleek hieruit aperte inhumaniteit, maar kan er gesproken worden van etnische zuiveringen, die behoren tot een van de ernstigste oorlogsmisdaden. De humanitaire gevolgen van deze etnische zuiveringen werken tot op de dag van vandaag door en zijn nog verergerd door een tweede etnische zuivering, na de Israëlische overwinning in de juni/oorlog dd 1967, waarbij meer dan 250.000 mensen vluchtten of werden verdreven.

Overigens was deze verdrijving van de Arabisch-Palestijnse bevolking niet alleen een ander beoogd doel van Plan Dalet, maar wortelde dit ook in decennialange opvattingen van een groot aantal vooraanstaande zionistische leiders. Hierop kom ik terug.

1 Israëlische lezing oorzaak vluchtelingenstroom:

Het is evident, dat er van officiële Israëlische zijde een voor haar gunstige verklaring diende te komen voor die vluchtelingenstroom, niet alleen als rechtvaardiging naar de buitenwereld toe, maar eveneens om de mythe van de ''moreel hoogstaande'' standaard van de Joodse Staat overeind te houden, tegenover het vermeende ''barbarisme'' van de Arabieren, dat overigens naadloos aansloot bij Europees-westerse racistische concepties.

Een reden, dat nog afgezien van deels terecht Westers schuldgevoel tav de holocaust, religieuze fantasieën van zich christen noemende lieden tav een ''herstichting'' van het ''Beloofde Land'' en kolonialistisch denken [waardoor het niet als onacceptabel werd geacht, dat in het land van de autochtone Palestijnse bevolking een andere Staat, in casu Joodse, werd gesticht], de officiële zionistische versie eerder werd geloofd dan de Arabische.

Welnu, in de officiële Israëlische versie werd benadrukt, dat de Palestijnse bevolking uit eigen beweging was vertrokken, op een radio-oproep uit een of meer Arabische landen, die de mensen opdracht gaf, Palestina te verlaten, in afwachting van de overwinning op de ''Joden'' (waarmee uiteraard de zionistisch-Israëlische legers werden aangeduid].

Echter, noch de officiële Israëlische ''eerste-generatie'' geschiedschrijving, noch de latere Nieuwe Historici, die de officiële lezing bestreden, hebben van een dergelijke radio-oproep enig bewijs aangetroffen.

2 Weerlegging officiële Israëlische interpretatie: De Nieuwe Historici

Hetgeen echter wel door nieuwe historici als Benny Morris, Ilan Pappe en anderen werd ontdekt was een middels overheids- en legerarchieven, alsmede andere documentatie verkregen bewijs, dat er geen sprake geweest was van een vrijwillig vertrek, maar een massale verdrijving en een vlucht uit angst voor massaslachtingen.
Nog los van de officiële regerings- en legerarchieven zou het sowieso niet plausibel zijn, dat vrijwel een gehele burgerbevolking, bestaande uit gezinnen, alles zou achterlaten om te vertrekken vanwege een radio-oproep van een of meer Arabische leiders.
Bovendien toonde het vluchtgedrag aan [een moeder zonder haar kinderen, een man zonder zijn vrouw, een familie zonder een oude vader en moeder], alsmede de achterlating van een aantal noodzakelijke goederen, dat er sprake was van overhaast en onvrijwillig vertrek.
Om de zionistische hall of shame nog te completeren, zijn er enkele filmbeelden ontdekt, waarop de daadwerkelijke verdrijving van de burgerbevolking door legereenheden is vastgelegd.

E Achterliggende motivatie voor de etnische zuiveringen:

1 Standpunten zionistische leiders

Tot nu toe is weliswaar de realiteit van de verdrijvingen, alsmede het misdadige karakter hiervan belicht, maar nog niet de diepere oorzaken. In tegenstelling tot hetgeen wel eens wordt beweerd [door diegenen onder de zionisten, die het noodgedwongen toegeven en genoeg fatsoen hebben het niet te rechtvaardigen], dat deze etnische zuiveringen weliswaar hebben plaatsgevonden, maar geen onderdeel zijn van een doordacht plan.

Dit is niet juist

De historicus Ilan Pappe vermeldt in zijn boek ''The Etnic Cleansing of Palestine'' , dat het besluit tot deze etnische zuiveringen genomen is in het zogenaamde ''rode huis'' [waar nu het Sheraton Tel-Aviv staat], op 30 maart 1948, in een bijeenkomst onder voorzitterschap van de Israëlische politicus David Ben Goerion.
Dat deze zienswijze bepaald niet nieuw is, blijkt wel uit talloze uitspraken van zionistische leiders uit het verleden, die aangeven, geen gewetensbezwaren te hebben tegen het verdrijven van de Arabisch-Palestijnse autochtone bevolking.

In de inleiding tot dit artikel is reeds de zinsnede van genoemde Ben Goerion, uit een brief aan zijn zoon aangehaald. Een ander notoir voorbeeld is artikel III van Herzl's [4], aan de Turkse Sultan voorgelegde ontwerp-charter, dat de Joden het recht gaf, de bestaande plattelandsbevolking te deporteren [5].
Eerlijkheid gebiedt echter te zeggen, dat niet alle zionistische leiders deze mening waren toegedaan. Zo stelde Hillel Zeitlin op het zevende zionistische Congres in Basel in 1907 het volgende: ''Iedereen schijnt te vergeten, dat Palestina aan anderen toebehoort en dat het land geheel bewoond is''. Het naar Palestina brengen van de Joden kon volgens hem onmogelijk slagen, als die anderen niet verwijderd werden ''hetgeen door niemand zou mogen worden uitgevoerd'' [6]. Zonder het wellicht volledig te beseffen raakte deze gewetensvolle man de essentie van het latere gewetenloze handelen van de zionistische leiders in de oorlog van 1948

2 Het demografische probleem

Hoewel is aangetoond, dat de perversiteit van de etnische zuiveringen is gebaseerd op opvattingen, die teruggaan naar de tijd van Theodor Herzl en gedeeltelijk op het conto van de koloniale minachting voor de autochtone bevolking geschoven kunnen worden, speelt er ook een ander motief een rol, namelijk het in de Israëlische politiek tot op heden terugkerend ''demografische probleem''.
Wanneer een samenleving is gebaseerd op gelijke rechten voor iedereen, ongeacht ras, religie of afkomst, spelen de aantallen mensen, die tot verschillende bevolkingsgroepen behoren, geen rol. Dat verandert echter, wanneer er sprake is van een Staat, waarin de rechten van de ene groep ondergeschikt worden gemaakt aan die van de andere of nog scherper, het bestaansrecht in het land, van een bepaalde groep, wordt ontzegd.

Evident is, dat de Palestijnen de autochtone bevolking van Palestina waren. Even evident is, dat bij een gangbaar dekolonisatieproces, zij de bestuurlijke macht over Palestina gekregen zouden hebben, zoals eveneens in de omringende buurlanden (Egypte, Syrië, Jordanië, Irak, Libanon etc) het geval is geweest. Echter door Joodse immigratie van buiten, waarbij de zionistische voormannen eveneens via The Balfour Declaration ten onrechte een claim op Palestina hadden gekregen, werd het Palestijnse zelfbeschikkingsrecht ernstig gefnuikt
Een en ander kreeg zijn beslag in de VN stemming tav de Verdeling van Palestina, waarbij met een volledig negeren van de zelfbeschikkingsrechten van de autochtone bevolking, over hun hoofd heen, het land in een Arabisch en Joods deel werd verdeeld. Terecht sprak de vertegenwoordiger van het Arabische Hoge Comité van een koloniale beslissing.

Om echter de ''Joodse Staat'' [waarvan een groot aantal bewoners, bijna de helft, tot de autochtone bevolking behoorde] zoveel mogelijk te legitimeren, was het van belang, deze zo ''leeg'' mogelijk te maken, aangezien, bij een Arabische meerderheid, het concept moeilijk te verdedigen zou zijn. Bovendien wilde men met deze bewust uitgevoerde ''etnische zuivering'' ruimte maken voor Joden uit Europa en andere delen van de wereld.

F Na de juni oorlog, etnische zuiveringen

Van belang was, hierbij uitgebreid stil te staan, aangezien diezelfde kwestie opnieuw in de junioorlog en de daaropvolgende verdrijving van de Palestijnse vluchtelingen een rol speelde

De Israëlische leiders wisten, dat een bezetting van de Palestijnse gebieden op de nodige kritiek zou stuiten, mede omdat de samenstelling van de VN was veranderd sinds 1948
Het oude bolwerk van koloniale machten met enkele aan hen onderworpen semi-kolonies (zoals bijv de Zuid-Amerikaanse landen en de Filippijnen, alsmede het straatarme Haïti, tav de VS] was aangevuld door een grote groep ex-koloniën, die een vergelijking konden zien tussen hun koloniale verleden en het lot van de Palestijnen.

Er werd dus opnieuw bewust een plan gemaakt tot etnische zuivering, waarvan 250.000 Palestijnen het slachtoffer werden. Deze keer echter lukte het niet, door alertheid van de wereldgemeenschap en de inmiddels veel bewuster geworden Palestijnen, het vuile karwei verder uit te voeren.
De bezetting van de Palestijnse gebieden was een feit en ondanks de unanieme aanname van VN Veiligheidsraadsresolutie 242, die Israël opriep, zich terug te trekken, wordt zij, 40 jaar na dato, nog steeds gecontinueerd, met alle voor de Palestijnen destructieve gevolgen van dien.zoals mensenrechtenschendingen en massale onteigeningen door de nederzettingenpolitiek en de Muurbouw door bezet gebied.

Een triest jubileum

G Tragiek vluchtelingen en VN AV resolutie 194:

Toen het reeds te laat was voor de 750.000 verdreven of gevluchte Palestijnen, greep de Internationale Gemeenschap in. De Algemene Vergarderingsresolutie 194 werd aangenomen [dd 1949], waarbij Israël werd opgeroepen, de vluchtelingen te laten terugkeren naar hun woongebieden of hen anders schadevergoeding toe te kennen. Zoals bekend legt Israël deze resolutie nu reeds 58 jaar naar zich neer en leeft de meerderheid van de Palestijnen nu sinds jaar en dag onder erbarmelijke omstandigheden in vluchtelingenkampen, zonder veel uitzicht op een beter bestaan, zowel in de Palestijnse bezette gebieden als veelal in omringende buurlanden.
Nog los van de schrijnende omstandigheden, waarvoor in geval van de bezette gebieden Israël verantwoordelijk is (gezien haar zorgplicht als bezettende macht, volgens de Conventie van Genève), heeft Israël altijd geweigerd, het recht op terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen te erkennen of hen schadeloos te stellen voor de verloren gegane bezittingen.
Niet alleen is dat een kwestie van fundamenteel onrecht, gezien de Israëlische verantwoordelijkheid, maar bovendien in hoge mate discriminerend, aangezien iedere Jood, uit welk land ook, zich zondermeer in Israël kan vestigen, terwijl dit recht aan de oorspronkelijke bevolking systematisch wordt ontzegd.

Epiloog:

In bovenstaande heb ik trachten aan te tonen, dat de vluchtelingenproblematiek niet alleen een uitvloeisel is van de in de oorlog van 1948 gepleegde oorlogsmisdaden, maar is gebaseerd op een welbewuste transferideologie, gebaseerd op het in een kunstmatig gecreëerde Joodse Staat spelende ''demografische probleem''.
Daarop is eveneens het huidige transferidee, dat binnen de Israëlische samenleving steeds weer opgeld doet, gebaseerd.
Zolang er sprake is van de conceptie van een ''Joodse Staat'', die geen natuurlijk geografisch-historische ontwikkeling heeft doorgemaakt, maar tot stand gekomen als een kunstmatig wangedrocht met als onzalige vroedvrouwen de VN-landen, die voor deling hebben gestemd, is een vreedzame coëxistentie met de Arabische buurlanden, noch een op het Internationaal Recht gebaseerd vredesproces mogelijk, aangezien bezetting, Muurbouw en nederzettingenpolitiek steeds meer gezien worden als het veiligstellen van die Staat Israël.
Naar mijn mening zal er pas van een blijvende vrede en een oplossing van het vluchtelingenprobleem sprake zijn in een seculier Palestina met gelijke rechten voor alle in het land wonende inwoners en gebaseerd op een one man, one vote regering.

Astrid Essed

Voetnoten:
(1) Weliswaar was dd december 1947 door de Algemene Vergadering van de VN het Verdeelplan voor Palestina aangenomen (VN resolutie 181), maar er was nog geen sprake van de erkenning van een staatsgebied voor de ´´Joodse Staat´´, aangezien VN-besprekingen over de ´´bevoogding van Palestina´´ , de exacte vorm, die het uit een ´´Joodse´´ en Arabische Staat bestaande gebied moest krijgen, nog gaande waren.
(2) Op 13 april 1948, 4 dagen na de massaslachting te Deir Yassin, werd een konvooi van 10 voertuigen, met voornamelijk Joodse artsen, verpleegsters en leraren op weg naar het Haddasah ziekenhuis, aangevallen door Arabische strijders, met als triest resultaat de dood van 77 mensen.
(3) blz 161, Egbert Talens: Een bijzondere relatie: Het conflict Israël-Palestina nader bekeken 1897-1993, Uitgeverij Aspect, 2005, Soesterberg.
(4) Stichter van het zionisme.
(5) De Turkse Sultan was de toenmalige kolonials machthebber in Palestina. Zowel Theodor Herzl als zijn opvolger Max Nordau trachtten tevergeefs van de Turkse Sultan toestemming te krijgen voor rechten, plichten en privileges ter vestiging van een Joodse gemeenschap in en Joodse immigratie naar Palestina. Zie blz 36, Egbert Talens: Een bijzondere relatie.
(6) Zie blz 36, Egbert Talens: Een bijzondere relatie.

Notenapparaat:

Plan Dalet

http://en.wikipedia.org/wiki/Plan_Dalet

Deir Yassin

http://www.deiryassin.org/mas.html

Betekenis resolutie 194

http://www.xs4all.nl/~npk/Soemoed/artikelen/betekenis194.321.htm

Wikipedia
De oorlog van 1948

http://nl.wikipedia.org/wiki/Arabisch-Isra%C3%ABlische_Oorlog_van_1948

Feiten tav Palestijnse vluchtelingen

http://www.palestinemonitor.org/nueva_web/facts_sheets/refugees.htm

http://users.skynet.be/bk291253/documentatie/artikels/2007-02-05.htm