Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

Videogames, films en ‘zinloos geweld’: een fatale mix?

Videogames, films en ‘zinloos geweld’: een fatale mix?

“Ze maken van het fictieve geweld de grote boosdoener. De relatie tussen geweld in games en echt gewelddadig gedrag wordt te snel gemaakt”, zo vertellen Benedict Wydooghe en Stefaan Pleysier, docenten aan de IPSOC hogeschool in Kortrijk. Samen met het Expertisecentrum Maatschappelijke Veiligheid, BUDA Kunstcentrum en Victoria Deluxe organiseren ze van 18 tot 20 april de mediadriedaagse ‘Game over?’.

Benedict.jpg

Benedict Wydooghe

Het idee om een congres te organiseren rond geweld in videogames en films is ontstaan uit hun verontwaardiging over de huidige berichtgeving van de media. “We willen af van de conservatieve gedachte die rond fictief geweld hangt. Door een eerlijke discussie te houden kan er op een gezonde manier een grens worden getrokken tussen fictie en realiteit.”

Waarom is ‘Game over?’ georganiseerd?
“Het is nu precies een jaar geleden dat Hans Van Themse voor heel wat commotie zorgde. We waren toen nogal verontwaardigd over de manier waarop de media zulke voorvallen in beeld brengen. Van Themse zou zich hebben laten inspireren door het spel GTA en daarom gewelddadig zijn geworden. De pers legt heel snel de link tussen het spelen van enerzijds gewelddadige videogames en anderzijds het reële gewelddadige gedrag. We hadden toen allebei het gevoel dat er iets niet klopte. Videogames zijn een te gemakkelijke prooi om op te schieten en de spelletjes zelf kunnen zich niet verdedigen, juist omdat het over een heel andere wereld gaat."

"We hebben toen een artikel geschreven als aanklacht tegen de voorbarige conclusies van de media. Meer belang hechten aan media-educatie is noodzakelijk om inzicht te krijgen in de virtuele leefwereld. Hierbij willen we los van het conservatieve kamp dat pleit voor een verbod van gewelddadige games. Soms gaan ze zelfs nog verder en willen ze een volledig verbod op alle elektronische spelletjes. Zoiets is censuur en een beknotting van de vrijheid van meningsuiting.”

Wat moet er dan wel gebeuren?
“We moeten leren omgaan met die nieuwe media, de nieuwe geletterdheid. Dat kan je doen door initiatieven te organiseren waarbij kinderen en volwassenen leren kijken naar die beelden. Leren omgaan met dat virtuele geweld en wat de betekenis ervan is.”

Heeft de mens niet altijd schrik voor de komst van nieuwe vormen van media?
“Dat is een duidelijke trend die steeds terugkomt. De mensen zijn bang dat die nieuwe media ervoor zal zorgen dat ze hun greep op de realiteit verliezen."

"Ook ouders worden bang. Ze spreken niet meer dezelfde taal als hun kinderen. Wat ziet hun kroost allemaal in die videogames? Misschien wel heel duivelse dingen. Zo geraken ze steeds verder verwijderd van de leefwereld van hun kinderen.”

Een grote angst voor het onbekende?
“Door die angst hebben de ouders geen idee wat er gebeurt in videogames. Ik maak nu een zeer grove veralgemening. Er zijn natuurlijk wel ouders die meespelen met hun kinderen."

"Je kan drie kanten uit. Games volledig verbieden is een eerste oplossing. Je kinderen worden wereldvreemd en je traint ze niet in weerbaarheid en vaardigheden die ze nodig hebben als ze eenmaal volwassen zijn. Een tweede mogelijkheid is het kind volledig vrij laten. Dan kan je in een situatie terecht komen waarin een kind van zes jaar een videogame voor volwassenen gaat spelen. Een normaal mens voelt aan dat zoiets echt niet kan. Dan is er nog de tussenweg. Die zorgt voor een interactie tussen ouders en hun kinderen, waarbij mediaboodschappen besproken kunnen worden. Op die manier kan er op een gezonde manier een grens getrokken worden tussen fictie en realiteit."

Stefaan.jpg

Stefaan Pleysier

Je kan toch niet naast de gelijkenis kijken tussen Hans Van Themse en de film The Matrix.
"Dat klopt. Iedereen heeft voorbeelden nodig om iets te leren. Alle gedragingen worden ergens opgepikt, ook slechte. Stel dat de The Matrix nooit had bestaan, dan had Van Themse andere voorbeelden gevonden om op terug te vallen. Cowboy en indiaan spelen is tenslotte ook gewelddadig. Hoeveel mensen begaan zulke misdaden, terwijl iedereen games speelt? Daaraan kan het dus zeker niet liggen. Geweld in games en films zal zonder twijfel werken als inspiratie, maar voor die paar excessen meteen alle games op de brandstapel gooien is een overdreven reactie."

Die excessen worden wel duidelijk beïnvloed door het fictieve geweld.
“Er zijn extreme gevallen bekend van mensen die te laat komen op hun trouw omdat ze aan het gamen zijn of een man die de geboorte van zijn dochtertje mist omdat hij World of Warcraft aan het spelen was. Het gamen is dan een verslaving geworden, zoals er veel verslavingen bestaan. Die paar excessen worden door de media opgepikt en helemaal uitvergroot, zodat er een negatieve sfeer rond gamen komt te hangen."

Is ‘zinloos geweld’ dan meer een uitzondering dan een maatschappelijke trend?
"Het begrip ‘zinloos geweld’ is heel slecht gekozen. Wat betekent het eigenlijk? Bestaat er dan zoiets als ‘zinvol geweld’? Is ‘zinloos geweld’ altijd zinloos? Gezien vanuit het standpunt van het slachtoffer wel, maar voor de dader was het misschien wel een zinvolle daad. De man die op Verginia Tech 32 mensen doodschiet, legt in een videoboodschap ook de betekenis van de schietpartij uit."

Wat willen jullie bereiken met de mediadriedaagse ‘Game over?’?
"We willen af van de conservatieve reacties die gericht zijn op censuur en verbod. De wereld is fantastisch snel aan het veranderen en dat is boeiend. In plaats van je ervan af te sluiten is het beter interesse te tonen in die nieuwe dingen. Kan dat leiden tot ontsporingen, misstappen of ongenoegen? Waarschijnlijk wel. De ontdekkingsreizen liepen ook niet van een leien dakje. Daar zijn ook heel veel schepen voor vergaan. Maar, is dat ooit een reden geweest om het niet te doen?"