christophe, Keltoum10 december 2009 – 23:04

Nee, de duizenden milieubewuste dansers op het strand van Oostende moeten zich niet meteen ongerust te maken en ook Nic Balthazar hoeft niet steeds achterom kijken als hij nog eens op zijn fiets door Gent rijdt. De door De Morgen ontmaskerde agent had het deze zomer niet gemunt op de Big Ask Again, de opname van de twee klimaatclip.

Een ander evenement tijdens die zomer kon wel op extra aandacht rekenen. Activisten uit België en Nederland sloegen de handen in elkaar om geïnspireerd door de succesvolle Engelse Climate Camps een klimaatactiekamp te organiseren in de buurt van Antwerpen. Zo'n kamp is klimaatneutraal en is dan de uitvalsbasis voor enkele directe acties in de buurt.

Eind juni komen enkele activisten samen voor een voorbereidindsweekend van het kamp. Het is tijdens dat weekend dat hen het vreemde gedrag opvalt van Jos Nemeth. Nemeth is 65, gepensioneerd en woont samen met Johnny in Sint-Niklaas. De vader van Jos Nemeth is een Hongaarse vluchteling die lang voor de tweede wereldoorlog naar België vluchtte en hier trouwde met een Belgische vrouw uit Sint-Niklaas. Johnny is verlamd aan beide benen en zit in een rolstoel.

Vermoedens
Noem een actiegroep of politieke beweging die actief is in het Waasland en er is veel kans dat Nemeth er lid van was. Die organisaties staan niet meteen te trappelen om commentaar te geven op het artikel in De Morgen. “Ja, we kennen Nemeth. We hebben hem acht jaar geleden aan de deur gezet omdat hij altijd mensen tegen elkaar opzette en we sterke vermoedens hadden dat hij een verborgen agenda had. In tegenstelling tot wat hij nu beweert, kon Nemeth goed overweg met computers. Hij deelde ook wel eens gsm's uit die hij zogezegd gevonden had”, zegt een verantwoordelijke van een organisatie uit Antwerpen.

“We weten dat er geïnfiltreerd wordt of dat mensen onder druk worden gezet om informatie door te geven. Alleen willen we vermijden dat er een sfeer van paranoia ontstaat waarin iedereen iedereen verdenkt”, zegt iemand van een andere organisatie waarin Nemeth zeer actief was.

Bewijzen dat Nemeth een spion was van één of andere veiligheidsdienst hebben ze niet bij de organisaties die wij contacteerden. Werd er dan tijdens dat voorbereidindsweekend van het klimaatactiekamp wel een rokend pistool gevonden? Laten we eens reconstrueren wat er die twee dagen allemaal gebeurd is.

mp3-speler
Op de tweede dag van het weekend, zondag 28 juni, wordt het duo Jos en Johnny even van elkaar gescheiden als Jos boodschappen gaat doen. Johnny klampt Anja Hermans aan: “Ik moet je iets vertellen en ik hoop dat je niet boos wordt dat ik het nu pas vertel.” Er volgt een lang verhaal over hoe Jos Nemeth al meer dan 25 jaar een betaalde informant is van de militaire veiligheidsdienst. Naar gelang de geleverde informatie krijgt hij 300 tot 350 euro per maand.

Voor dat bedrag geeft hij namen, adressen en telefoonnummers door, stuurt hij pamfletten op en houdt hij het leger op de hoogte van geplande acties. Het mailadres dat Nemeth altijd opgeeft en waar actiegroepen al die jaren hun informatie naar toestuurden (isisd@hotmail.com), zou het adres zijn van zijn contactpersoon. Nemeth zei altijd dat dat het adres was van zijn vriendin waar hij een lat-relatie mee heeft. Zij printte die mails dan uit en stopte ze bij hem in de brievenbus.

Johnny geeft ook de telefoonnummers door van de contactpersonen van Nemeth: een gsm-nummer (dat ondertussen werd afgesloten) en een vast nummer ergens uit de omgeving van Brussel. Jos zou ook vaak ganse vergadering opnemen op zijn mp3-speler en die bestanden dan doorspelen aan zijn 'runner'.

“Dankzij Johnny kregen we die avond nog de mp3-speler te pakken,” vertelt Anja Hermans. “En inderdaad, de vergaderingen van die namiddag stonden er op.”

Wanneer Nemeth merkt dat zijn mp3-speler weg is, kan hij niet snel genoeg vertrekken. Even later, om 19u48, krijgt Hermans een sms van Johnny. “Jos is alles aan het doorgeven.”

“Ik kap er mee”
Enkele uren later spreekt Nemeth een boodschap in op de gsm van Hermans. We hebben de boodschap kunnen beluisteren. Nemeth zegt letterlijk: “Het is om te melden dat ik met alle activiteiten stop. Misschien komt het als een bom, maar kom, ander en beter. Ik ben ook al te oud. Ik wil ook wat genieten van mijn pensioen.”

Nemeth noemt ook nog twee vredesbewegingen waar hij zijn ontslag heeft ingediend. “Ze willen het niet aanvaarden, maar ze zullen wel moeten.”

Bij Anja Hermans vallen een paar puzzelstukjes in elkaar. Een week eerder – op 19 juni - werd ze door vier politie-agenten uit Dendermonde uit haar bed getild. Het huis van haar vriend (Hermans woont er in een camper naast het huis) werd uitgekamd en Hermans wordt opgepakt voor ondervraging.

Hermans krijgt in de kantoren van de federale politie in Dendermonde een brief onder de neus geschoven. Het gaat om een anonieme brief die was aangekomen bij het parket van Dendermonde. Daarin wordt beweerd dat Hermans het brein is bij de recente golf aanslagen van het ALF (Animal Liberation Front). Het gaat om vandalenstreken in Eksaarde, Mortsel, Laarne en Geel.

De briefschrijver vermeldt ook dat Hermans broedt op een aanslag tegen de rechter en de procureur die betrokken waren bij haar recente veroordeling nadat ze een aantal keer het terrein van de kerncentrale in Doel had betreden.

Anja Hermans werd in 2002 veroordeeld voor een reeks aanslagen van het ALF. Ze zat haar gevangenisstraf uit en mist sindsdien geen kans om haar spijt uit te drukken over haar daden en alle geweld af te zweren.

Kim De Gelder
Nog eens een maand later krijgt Hermans van de politie te horen dat er aanwijzingen zijn dat de anonieme brief geschreven is op één van de computers van haar vriend die tijdens de huiszoeking in beslag werd genomen. Dat zou toch blijken uit het onderzoek Computer Crime Unit. Een onderzoek dat trouwens niet helemaal zonder incidenten verloopt. Tijdens dat onderzoek werd de computer van de vriend van Hermans zelfs even verwisseld met die van de moordenaar Kim De Gelder.

Kloppen de aanwijzingen van de Computer Crime Unit? Heeft Hermans die brief zelf geschreven? Of is Jos Nemeth er tijdens zijn vele bezoeken in geslaagd om even iets achter te laten op die bewuste computer?

Tijd om Jos en Johnny eens aan de tand te voelen. We bezoeken hen op een ochtend bij hen thuis: een klein huis aan de rand van het militaire domein Westakkers in Sint-Niklaas. Jos en Johnny houden – ook overdag - de gordijnen stevig dicht en rond het huis hangt het vol veiligheidscamera's.

Nemeth ontkent alles. Die nummers? “Dat gsm-nummer is een oud nummer dat ik wel eens gebruikte tijdens acties”, zegt Nemeth. Tegen De Morgen had Nemeth in eerste instantie beweerd dat hij dat nummer niet kende. Later had hij de journalist verteld dat dat het nummer was van zijn vriendin waar hij een lat-relatie mee heeft.

En het 02-nummer in Brussel? Nemeth: “Dat is het nummer op een kantoor van de federale politie waar ik wel eens mee bel om toestemming te vragen voor een betoging in Brussel.”

Lat-relatie
Dat blijkt niet echt te kloppen. Het nummer is niet bekend bij de 1207-dienst van Belgacom. Het is dus een geheim nummer. We hebben er verschillende keren naar gebeld en kregen steeds het antwoordapparaat van 'Michel' te horen.

Die Isisd dan van het mailadres isisd@hotmail.com? “Dat is van de vrouw waar ik een lat-relatie mee heb”, zegt Nemeth.

Enkele dagen later vertelt Nemeth aan de telefoon wat meer over Isis. “Het is een zakenvrouw van 50 die liever niet in de belangstelling wil staan.”

Maar Johnny heeft toch gezegd dat Isis de runner is van Nemeth?

Johnny: “Dat heb ik niet gezegd. Ik heb gezegd dat dat een vriendin is van hem. Meer weet ik ook niet over haar.”

U hebt haar dus nooit ontmoet?

Johnny aarzelt even en zegt dan: “Ik heb die wel ontmoet want we kwamen er altijd samen mee in contact.”

Johnny had eerder tegen Hermans gezegd dat Jos aanvankelijk met zijn contactpersoon afsprak in een Lunchgarden. Johnny moest dan in de auto wachten op de parking. Na verloop van tijd mocht Johnny gewoon aanwezig zijn bij de afspraken.

Heeft Johnny dan toch de waarheid gesproken tijdens dat woelige voorbereidindsweekend?

Johnny: “Nee, Hermans heeft mij toen zat gevoerd en misschien zelfs iets in mijn drank gedaan.”

Andere activisten die op het weekend aanwezig waren, spreken tegen dat Johnny toen dronken was.

En die mp3-speler? Welke uitleg heeft Nemeth daar voor?

Jos Nemeth: “Ik geef toe dat ik de vergadering heb opgenomen. De mensen van het kamp wisten dat ook. Ik heb gezegd dat ik bepaalde dingen zou opnemen. Ik wou eens een vergelijking maken tussen vergaderingen van nu en vergaderingen van vroeger. Met een paar oude bokken zoeken we uit waarom er nu minder volk op afkomt dan vroeger.”

Dat is alweer in tegenspraak met een eerdere verklaring. Nemeth zei aanvankelijk dat hij die vergaderingen opneemt zodat Johnny later een houvast heeft.

Veel aanwijzingen dus en een zwakke verdediging vol tegenstrijdigheden. Even later duikt er nog een mail op die wel zwart op wit moet bewijzen dat Nemeth een agent is. Nemeth lijkt daarin een noodkreet te slaken aan Isisd. Hij mailde haar op 1 november:

“Ik probeer je al enkele dagen te bellen, maar je neemt niet af! Neem aub af ! Afgelopen woensdag stond Hermans hier samen met Douglas De Coninck van De Morgen. Ze wisten je gsm nummer en ook het vaste nummer van mijn amdere contactpersoon. Hermans heb ik niet binnengelaten, Douglas De Coninck wel. Deze laatste vroeg specifiek achter mijn contacten binnen de Militaire Veiligheid.Ik heb hier nog een draai aan kunnen geven,maar vrees dat als Hermans en anderen blijven voortgraven alles aan het licht gaat komen.Ik ben ook bang dat Johnny vroeg of laat gaat weggehaald worden....Vrijdags stond dan weer Van Iseghem in mijn straat. Ik voel me niet meer veilig, aangezien ik ook niet weet wat Hermans en co van plan zijn,... kan ik beschermimg krijgen?Ik vrees voor een geweldadige aanval op mijn persoon, vanuit linkse hoek.”

Is de mail authentiek? Nemeth ontkent het in alle talen. Hij ontkent zelfs dat het mailadres van hem is hoewel hij het in februari wel gebruikt heeft om een persbericht te sturen naar een reeks mensen. Het adres is alvast zo lek als een zeef. Het kostte ons geen enkele moeite om in de mailbox te geraken. Ook De Morgen kon de mails te pakken krijgen. Alleen het gerecht zou kunnen achterhalen van welk IP-adres de mail verstuurd werd.

Klassieke inlichtingenmethoden
Hermans stapte met het hele verhaal naar het parket van Dendermonde. Vorige week mocht ze dan eindelijk haar dossier inzien. “Ze hebben niets nagetrokken. Integendeel, ik kreeg van een politieman te horen: “Mevrouw, u speelt met vuur,” zegt ze.

De betrokken actiegroepen hadden het eigenlijk kunnen weten. Begin dit jaar interviewde Mo* de chef van de Belgische staatsveiligheid Alain Winants (Mo, 25 maart 2009). Daarin geeft Winants toe dat de staatsveiligheid de vredesbeweging in de gaten houdt. Over twee organisaties waarin Jos Nemeth actief was, zegt Winants: “Dat zijn inderdaad groeperingen die onze aandacht hebben getrokken.”

Op welke manier volgt de staatsveiligheid dergelijke bewegingen, vraagt Mo*. Winants: “In de eerste plaats via open bronnen. We hebben een vrij goed zicht op wanneer wat te gebeuren staat aangezien de bewegingen hun acties goed aankondigen. Naast open bronnen gebruiken we uiteraard ook andere klassieke inlichtingenmethoden. Rond extremistische activiteiten binnen de vredesbeweging hebben we trouwens een samenwerkingsprotocol met de militaire inlichtingendienst ADIV.”

Als we alle getuigenissen bij elkaar leggen, lijkt het er op dat Nemeth meer dan alleen maar informatie inwinnen. Hij zette mensen tegen elkaar op en stuurde roddels de wereld in, wordt verteld. Het was ook Nemeth die Anja Hermans op weg zette om de kerncentrale van Doel te inspecteren. Voor die burgerinspecties kreeg ze acht maanden effectieve gevangenisstraf.

In tempore non suspecto vertelde Hermans daarover in een interview met Solidair (maart 2009): “Tijdens een voettocht van Kieldrecht naar Doel ter gelegenheid van de herdenking van de 21e verjaardag van de kernramp in Tsjernobyl, wees Jos Nemeth van Friends of the Earth mij op een aantal gaten in de omheining rond de kerncentrale van Doel. Hij beweerde dat de beveiliging een lachertje was. Die uitspraak is bij mij blijven hangen.”