Het CEPS-netwerk in België.

Wat is de NAVO?

De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) (Engels: NATO, The North Atlantic Treaty Organisation; Frans: OTAN, Organisation du traité de l'Atlantique Nord) is een na de Tweede Wereldoorlog opgerichte organisatie ter ondersteuning van het Noord-Atlantische Verdrag dat in Washington op 4 april 1949 werd getekend. Het hoofdkwartier van de NAVO is gevestigd te Brussel.

De NAVO is een militair verdrag dat wederzijdse verdediging en samenwerking van de legers van de westerse landen regelt, aanvankelijk vooral als tegenkracht tegen de communistische landen in het Oostblok. Die vormden op hun beurt in 1955 het Warschaupact. De kern van het verdrag staat in artikel 5, dat stelt dat in geval van een aanval op een van de staten, deze door de andere zal worden opgevat als een aanval op allemaal en dat alle landen zullen meehelpen (samenwerken) om de aanvaller af te weren.

1 van de essentiële ingrediënten om oorlog te kunnen voeren is het voorzien van brandstof aan rollend materiaal (voertuigen) en vliegtuigen, alsook de marine-eenheden van het leger.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was een betrouwbare levering van brandstof de hoogste prioriteit. De conventionele methodes om brandstof zoals met tankers en ship-to-shore pijpleidingen te leveren, zouden in gevaar zijn. Zij zouden zichtbaar kunnen zijn en makkelijke doelen voor onderzeeërs en vliegtuigen. Ook, zouden de faciliteiten van de olieopslag dichtbij het Engelse Kanaal kunnen worden aangevallen. Daarom werd het idee van een pijpleiding onder de oceaan tussen Engeland en Frankrijk opgevat, men noemde deze pijpleiding PLUTO. Deze werd geïnstalleerd en was klaar voor gebruik in september 1944. Toen de militairen in Europa vooruitgingen, ontvingen zij hun brandstof van de pijpleidingen achter hen.

Na de oorlog werden de pijpleidingen grotendeels ontruimd van de zeebedding. De brandstof voor vliegtuigen en grondvoertuigen moest snel aan de militaire bevelhebbers van de landmassa worden verstrekt, waar het in het licht van de “heersende militaire situatie werd vereist”. Dit was de reden voor PLUTO en, op zijn meest vereenvoudigde niveau, is de reden van het nu bestaande CEPS in Midden-Europa.

Wat is het CEPS?

Het MSPS is grootst van de systemen van de NAVO-pijpleidingen en door acht van de gastheerland of gebruiker- naties gebruikt (België, Canada, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten). Het systeem bestaat uit een aantal enige systemen die van de natiepijpleiding Italië, Griekenland, Noorwegen, Portugal, Turkije (twee afzonderlijke systemen, het Oosten en het Westen) omvatten, en het Verenigd Koninkrijk; en twee multinationale systemen, namelijk het NPS (dat in Denemarken en Duitsland wordt gevestigd) en het CEPS dat België, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg en Nederland omvat. NPS neemt als geheel twaalf naties van de NAVO door en verstrekt zowat 11 500 kilometers die van pijpleiding, samen opslagdepots, luchtmachtbases, burgerlijke luchthavens, pompstations, raffinaderijen en ingangspunten met elkaar verbinden.
Dit alles gebeurt onder leiding van het centraal beheersagentschap, het CEPMA (Central European Pipeline Management Agency), en in coördinatie met zusterorganisaties in de overige landen. De Systems Division vormt in haar geheel de organisatie van het geïntegreerde beheer van wapensystemen.

Hogedrukpomstation in de haven van Antwerpen.

Belgian Pipeline Organisation.
Het CEPS dat hier door België loopt valt onder het BPO (de Belgian Pipeline Organisation) van de NAVO, een nieuw samengestelde eenheid sinds 16 juni 2006

De hoofdzetel bevindt zich in Leuven. Begin 2008 telde de organisatie 237 personeelsleden, waarvan 167 ten laste van het internationaal CEPS werkingsbudget (in 1990 waren dit nog respectievelijk 330 en ruim 200 personen). Het merendeel ervan is tewerkgesteld in de hoofdzetel.

In de eerste plaats staat BPO in voor de uitbating, het onderhoud en de commerciële activiteiten op het Belgisch en Luxemburgs deel van het CEPS.
Deze zone van het CEPS waarvoor BPO instaat, omvat het pijpleidingennet momenteel ongeveer 800 km ingegraven leidingen (diameter variërend tussen 4 en 12 duim, met transportcapaciteit tussen 25 en 520 m³/Hr), 6 opslagplaatsen met een totale capaciteit van ongeveer 100.000 m³ en 14 hogedrukpompstations.

Hernieuwing van het bestaande hogedrukpomstation op de legerbasis van Brasschaat.

De evolutie van de jaarlijks verpompte hoeveelheid product (uitgedrukt in m³xKm) doorheen de zone waarvoor BPO instaat, geeft een beeld van de steeds toenemende transportactiviteit. Dit is hoofdzakelijk het gevolg van het verhoogd civiel transport, vnl. ten voordele van de grote burgervliegvelden, en dit gedurende de laatste 10 jaren:
• 1980 : 220.000.000
• 1990 : 300.000.000
• 1995 : 600.000.000
• 2000 : 678.000.000.
• 2006 : met 1.112.000.000
• 2007 : 1.106.956

(In België en Luxemburg wordt de bevoorrading van een aantal burgerluchthavens waaronder ZAVENTEM, FINDEL en BIERSET trouwens enkel nog verzekerd via het CEPS.)

Bouwen van 1 van de 2 nieuwe opslagtanks op legerbasis Brasschaat.

Omdat de capaciteit van het netwerk bepaald werd om aan de NAVO- behoefte vanaf crisis te kunnen voldoen wordt in vredestijd een deel ervan ter beschikking gesteld voor niet militair gebruik. Reeds in 1959 gaf de NAVO haar toestemming voor het burgergebruik van het net om de uitbatings- en onderhoudskosten evenals de operationaliteit te optimaliseren. Sedert de val van het ijzeren gordijn werd het CEPS dan ook meer en meer gebruikt door "derden" voor transport van brandstof (hoofdzakelijk vliegtuigbrandstof).
Daar waar de transporten voor het overgrote deel uitgevoerd worden ten voordele van het burgercliënteel (meer dan 13 miljoen m³/jaar), blijven de militairen nog steeds de belangrijkste huurders van de opslagcapaciteit vereist voor het aanleggen van hun operationele- en reserve stocks (0,6 miljoen m³/jaar).
Daarnaast is BPO met betrekking tot de diverse beheersaspecten van het pijpleidingennetwerk het aanspreekpunt tussen de internationale organisatie, de nationale Belgische overheden (waaronder in eerste instantie Defensie) en de privé-sector.
De doelstelling van het BPO is gericht naar (wat zij zo omschrijven ) als:
“De harmonieuze bestendiging van het CEPS in de Belgisch-Luxemburgse zone en dit ten voordele van zowel militair- als burgercliënteel betrokken met de bevoorrading en of opslag van afgewerkte bulk petroleumproducten.
Hiervoor wil BPO zich uitbouwen tot een dynamische, creatieve, kostenbewuste en klantvriendelijke organisatie die in staat is het opgelegde takenpakket op de meest economische, doeltreffende en efficiënte manier te verzekeren in de geest van een modern management en met bijzonder respect en zorg voor mens en milieu”.
Het is maar hoe je het bekijkt natuurlijk,…

1 van de twee reeds bestaande opslagtanks op legerbasis Brasschaat.De nieuw gebouwde opslagtanks zullen mettertijd ook overgroeid worden met gras, om aan het oog te onttrekken.

Het CEPS biedt in de verantwoordelijkszone van BPO volgend gamma van logistieke mogelijkheden in domein bulk producten aan:
• verhuur van opslagcapaciteit van geraffineerde producten
• het transport vanuit het inbrengpunt naar afnamepunt
• de verdeling op de afnamepunten hetzij via laadposten voor vrachtwagen, treinwagons, tankers en binnenschepen, hetzij via rechtstreekse antennes naar luchthavens of burgerdepots.
Het BPO heeft ook nog bijkomende taken zoals:
Een afdeling operaties met centrale dispatching (de transportbewegingen onder hoge druk worden van op "afstand" aangestuurd en gecontroleerd vanuit een centrale controlepost die permanent bemand is voor het verzekeren van operaties, 24Hr op 24 en 365 dagen op 365), planning, boekhouding van producten en kwaliteitscontrole. Onder de afdeling operaties ressorteren eveneens drie "territoriale" districten die op het terrein instaan voor de dagelijkse uitvoering van de uitbatingsactiviteiten in de verschillende installaties verspreid over het grondgebied.

Binnenkant van 1 van de 2 reeds bestaande opslagtanks op legerbasis Brasschaat.

De afdeling business & audit staat in voor de commerciële aspecten (opvolging van de petroleummarkt, het uitvoeren van marketingactiviteiten, het onderhouden van contacten met burgerpartners en al de contractuele aspecten (onderhandelingen, afsluiten en opvolgen) alsook het doorvoeren van interne audits.
Vervolgens, een technische afdeling die instaat voor het onderhoud van de pijpleidinginstallaties en belast is met de studieprojecten voor wijzingen en aanpassingen aan het net.
De financiële afdeling overkoepelt zowel het beheer van de toegekende budgettaire middelen als de taken m.b.t. overheidsopdrachten.

Het geheel wordt gesteund door een administratieve afdeling die de militaire en personeelsgebonden aangelegenheden verzorgt.

Hernieuwing van de NAVO-pijpleiding op legerbasis Brasschaat

Het CEPS is nog steeds essentieel voor de operaties (lees oorlogsvoering )van de NAVO. Tijdens de operaties van de NAVO in Kosovo, was het CEPS één van de primaire bronnen van brandstof die worden gebruikt om de militaire operaties te steunen, (om onder andere bombardementen te kunnen uitvoeren).

Verschillende oliemaatschappijen met installaties in Antwerpen verdienen een stevige duit aan de oorlogsinspanning. Leveranciers zijn maatschappijen zoals Total, BP, Shell, ... Het drukke luchtverkeer tijdens bv. oorlogsvoering tegen Irak en Afghanistan vanuit Ramstein, de grootste Amerikaanse militaire luchthaven buiten de VS, vloog grotendeels op via Antwerpen geleverde brandstof.

Zij zetten de vliegtuigbrandstof op het CEPS-pijplijnennetwerk. Vergeten we hierbij ook niet dat op de militaire basissen in Kleine Brogel,(B) Volkel (NL), Büchel (D) en Ramstein (D) kernwapens gestationeerd zijn.