An Lebeer, Marjon Thienpondt, Hilde Vervaet, Sanne Calcoen, Alain Debbaut, Jean-Pierre De Bock, Marc De Gryze, Christophe Hillaert, Björn Rzoska, Koen de Visscher, Patrick Van Rijsselberghe, Guy Van Acker & Mark Van Bogaert 18 november 2008 – 23:22

Ligt het gat van de wereld in Lokeren? Even nadat politiebaas Koekelberg alle Humo’s uit de winkelrekken liet halen, blijkt dat zijn Lokerse collega Patrick Trienpont een klacht indiende tegen de satire van De Lokersen Asgranten. De politie van Sint-Niklaas verhoorde de hoofdredacteur en de verantwoordelijke uitgever. Het dossier ligt nu op de tafel van de procureur in Dendermonde. Trienpont beschuldigt het blad – drie maanden nadat het verscheen – van smaad en van aanzetten tot smaad. Zo heet kritiek in Lokeren tegenwoordig. En zo gaan ex-rijkswachters blijkbaar om met de persvrijheid. Is die smaadklacht alleen maar intimidatie of is er meer aan de hand?

Verharding
Niet toevallig startte De Lokersen Asgranten tien jaar geleden als reactie op de zero tolerance van het stadsbestuur. Sindsdien is er in Lokeren nog minder ruimte voor dialoog. Met burgemeester Filip Anthuenis op kop trekt het blauw-oranje beleid de laatste jaren eenzijdig de kaart van de harde aanpak: geen straathoekwerk meer, maar wel bijna één miljoen euro voor bewakingscamera’s die het stadscentrum als een Big Brother in de gaten houden. Organisaties als Horizon en El Jadid krijgen nauwelijks structurele erkenning voor hun werk met kansengroepen en hun bijdrage aan een sterker sociaal weefsel. Zelfs over zijn megaplannen schuwt het stadsbestuur elk maatschappelijk debat. De sfeer wordt stilaan autoritair.

Het meest prestigieuze stadsvernieuwingsproject is vandaag de nieuwe winkelwandelstraat die in één klap de commerciële ruimte in de binnenstad meer dan verdubbelt – van 14.000 naar bijna 30.000 m². Dat project doet nogal wat vragen rijzen bij middenstand, jeugd en brede bevolking: Is Lokeren er niet hopeloos te laat mee? Heeft Lokeren wel behoefte aan zo’n ingreep? Is het wel gezond dat een privéprojectontwikkelaar bijna carte blanche krijgt om de Lokerse binnenstad zo beslissend te hertekenen? Voorafgaand studiewerk over de noodzaak en de impact van het project vond het stadsbestuur niet nodig. Het beperkt het publieke debat over de hele onderneming tot het hoogst – juridisch – nodige: een hoorzitting en een rondje bezwaarschriften in de gemeentelijke commissie ruimtelijke ordening. Inspraak? Betrokkenheid? Breed maatschappelijk debat over de toekomst van onze binnenstad? Het zal voor een andere keer zijn.

Smaad
Niet toevallig is het net De Lokersen Asgranten die deze trend nu al tien jaar aan de kaak stelt. Het blad verschijnt één keer per jaar tijdens de Lokerse feestweek en groeide uit tot een belangrijke kritische stem tegen het stadsbeleid. In onze laatste aflevering stelden we vragen over het nut van de nieuwe bewakingscamera’s, over de lange tenen van de zonechef voor wie zelfs het woord “flik” al smaad betekent, en over de communicatie van de Lokerse politie. Met politiecamera’s nemen kleine criminaliteit en onveiligheidsgevoelens niet af. Googel smaad aan de politie en het eerste zoekresultaat gaat over de politie van Lokeren. In de nieuwsbrief van de stad “communiceert” de politie met het grote publiek over zowat alle politie-interventies, ook de meest banale: wildplassen, kinderen die “rare streken” uithalen op het voetpad, te luide muziek in een auto. De zonechef informeert de bevolking zelfs over “criminaliteit” in zijn eigen privésfeer: is het normaal dat een zonechef de media laat weten dat hij zijn poetsvrouw in zijn badkamer betrapte op diefstal van cosmeticaproducten? Het past allemaal in het beeld dat beleid en politie de laatste jaren zorgvuldig opbouwden: dat van een stad die met de dag onveiliger wordt. Zo spelen beleid en politie in op de angstgevoelens die ze zelf aanstookten. De klacht van de politie tegen zowat de belangrijkste tegenstem in de stad komt er niet toevallig. Ze past in een beleid. Anders valt het moeilijk te begrijpen dat de klacht er pas dit jaar komt. Ook vroeger al maakten we scherpe politieke satire over stadsbestuur en politie, zelfs stukken die veel meer de confrontatie opzochten dan wat nu “smaad” heet.

Een tijd geleden ontsloeg Lokeren zijn enige straathoekwerker en een jeugdwerker omdat die – zonder dekking van het stadsbestuur – op eigen houtje geopereerd zouden hebben. Met die twee ontslagen in het achterhoofd heeft de zonechef zeker overlegd met zijn burgemeester voor hij De Lokersen Asgranten officieel van een persmisdrijf beschuldigde. Uit goede bron weten we dat de meeste Lokerse politieagenten zich absoluut niet beledigd voelen door onze satire en de klacht zwaar overtrokken vinden. Dat stemt ons hoopvol. De klacht van de zonechef zal ons niet tegenhouden om onze stem verder te laten doorklinken. Geïntimideerd zijn we niet. Maar ongerust wel.

De auteurs zijn redacteur van de satirische stadskrant “De Lokersen Asgranten”, die door de lokale politie beschuldigd wordt van “smaad”. Er zijn twee oud-schepenen en twee gemeenteraadsleden bij, mensen die voorzitter zijn of waren van Lokerse advies- en overlegorganen rond ruimtelijke ordening, milieu, cultuur, ontwikkelingssamenwerking en gelijke onderwijskansen. En allemaal zijn ze nauw betrokken bij verschillende Lokerse middenveldorganisaties.