“Donderdagavond hebben we de verwarming volledig uitgedraaid. Toch blijft het, dankzij de goede isolatie, warm in het ABVV-gebouw aan de Hoogstraat in Brussel. Deze bevinding is zeer interessant. Want nu worden we met onze neus op de feiten gedrukt dat kleine handelingen kunnen bijdragen tot verminderd energieverbruik. En dat dat zelfs kan zonder verlies aan comfort! Op termijn is het zeker de bedoeling deze boodschap te verspreiden en mensen aan te zetten in de eerste plaats aandacht te besteden aan een goede isolatie van de woning, het kantoor en de school, en pas daarna te investeren in andere energiebesparende activiteiten”, zegt Danny Jacqmot, verantwoordelijke voor het milieuproject bij het ABVV.

“Ook proberen we medewerkers te stimuleren een dag de lift te laten voor wat ze is, om de lichten uit te doen als verlichting geen noodzaak is en vooral om computers volledig uit te schakelen tijdens de middagpauze, want de stand-by modus verbruikt veel energie”, vertelt Jacqmot.

Het ABVV organiseerde op de Dikke-truiendag een milieukwis. Naast enkele algemene vragen over het milieu en energie, handelde een groot deel van de vragenlijst over energietips. Want daar wou de ABVV dit jaar de nadruk op leggen. Zoals bijvoorbeeld deze vraag: “Wat is de beste ingreep op vlak van energiebesparing voor een te renoveren woning?”, met als antwoord: “dakisolatie”.

Een eerste aanzet tot nadenken over het milieu is zeer goed. “Maar”, zegt Jacqmot, “je moet ook stappen kunnen zetten die verder gaan dan de aanzet. Je moet proberen om mensen actief te betrekken bij het milieu. Daarenboven wordt deze deelname alsmaar belangrijker. Op dit moment is milieu echt een 'hip' thema en bovendien worden mensen bewuster inzake energie omdat ze niet langer verkocht wordt voor een prikje.”

Volgens Jacqmot probeert het ABVV ook impact hebben binnen bedrijven. Op verschillende momenten tijdens het jaar wordt over het milieu gepraat met de vakbond en bedrijfsleiders. “De laatste jaren kijken we verder dan veilige productie, watervervuiling, etc. Omdat we ook een stempel willen kunnen drukken op het energieverbruik binnen bedrijven. We moeten er rekening mee houden dat energiebronnen niet onuitputtelijk zijn.”

Om hun invloed op het vlak van milieu te maximaliseren zijn vakbonden ook vaak aanwezig op klimaatconferenties in het buitenland. “Enkele vertegenwoordigers van ABVV zijn naar de klimaatconferentie in Bali gegaan”, vertelt Jacqmot. “Dat was in het kader van het Internationaal Vakverbond”, legt Peter Bostyn uit, adviseur van de ABVV inzake milieu, energie en duurzame ontwikkeling. “Wij streefden er vooral naar bekommernissen op sociaal vlak. Want we mogen niet vergeten dat de klimaatsveranderingen vele sociale consequenties hebben. Daarom probeerden we de ontwerpbesluiten in sociale zin bij te sturen. We moeten bijvoorbeeld maatregelen treffen inzake gezondheidszorg, omdat sommige ziekten meer zullen voorkomen dan vroeger. Ook moeten we belang hechten aan de noodzaak van infrastructurele werken, om te voorkomen dat sommige landen verdwijnen doordat het zeeniveau stijgt. En verder moeten we aandacht hebben voor het feit dat iedereen recht heeft op het schaarse goed dat water heet en dus niet enkel de bewoners van het rijke Westen.”

Volgens Bostyn zullen we op het vlak van tewerkstelling geconfronteerd worden met verschuivingen. Daarom moeten we nu al ijveren voor het behoud van alle tewerkstellingsplaatsen op globaal niveau. Het is geen probleem dat de tewerkstelling daalt in de sectoren van de klassieke energie, als we deze werknemers maar kunnen overplaatsen naar sectoren van bijvoorbeeld groene energie. Behalve deze aandachtspunten moet in het algemeen nog meer bescherming komen tegen de sociale impact die de klimaatsverandering heeft en zal hebben.

“Uit het VN-rapport over menselijke ontwikkeling blijkt duidelijk dat de meest kwetsbaren altijd als eerste het slachtoffer zijn van de negatieve gevolgen van klimaatsveranderingen. De vakbonden, waaronder het ABVV, hameren op het sociale aspect, maar we denken dat het verband met het milieu altijd zeer sterk aanwezig is”, legt Bostyn uit.

Het ABVV vindt daarenboven dat energie een basisrecht moet zijn. De redenering van de Vlaamse overheid inzake energieverbruik is foutief. Men veronderstelt dat, wanneer de energieprijzen stijgen, ook het verbruik zal dalen en men zo het probleem oplost, maar dat is niet zo. Iedereen heeft een minimum aan energie nodig. En dat minimumpakket moet continu voorhanden zijn. Daar mag geen stop op gezet worden. “Afsluitingen van energie zijn uit den boze”, zegt Jacqmot.

Daarenboven moet iedereen de mogelijkheid krijgen zijn woning meer energievriendelijk te maken, volgens Jacqmot. De stimulatie moet explicieter. Zodat iedereen, zowel de huurder als de eigenaar van een woning, de kans krijgt premies te ontvangen die kunnen dienen om kleine milieuvriendelijke aanpassingen te doen. Niet enkel de duurste ingrepen mogen beloond worden.